«mikroiqtisodiyot»

Javob: har bir firma 250 birlikdan mahsulot ishlab chiqaradi, bozor narxi 2000 va 1-firma 250000, 2-firma 400000 foyda olishadi.

4. Toshkent ichimlik zavodi franchayzing asosida “Coca-Cola” ishlab chiqarib, 2 ta bozorga, ya’ni Toshkent shahar va viloyatlar bozorlariga ichimlik yetkazib beradi. Bu bozorlarga bir qancha mayda korxonalar tomonidan ham “Coca-Cola” ga yaqin ichimliklar yetkazib beriladi, ya’ni Toshkent shahriga (4×P-30), viloyatlarga (2×P-10) million litr miqdorida. Bu yerda P-bir dona “Coka-Cola”ga yaqin ichimlik narxi. “Coca-cola” va unga o'rinbosar tovarlarga bo'lgan talab funksiyasi Toshkent shahrida Q=200-5×P, viloyatlarda esa Q=100-3×P ko'rinishga ega. Agar bir dona “Coca-Cola” ning chekli harajati 10 birlik bo'lsa, Toshkent zavodi har bir bozorga qancha mahsulot va qanday narxda yetkazib beradi?

Yechimi:

Toshkent shahrida “Coca-cola” ichimligiga talab funksiyasi quyidagicha bo'ladi:

Q₁= (200-5×P₁)-(4×P₁-30)=230-9×P₁ (1)

Bu yerda, Q₁-Toshkent shahardagi Coca-Colaga talab hajmi;

P₁-Toshkent shahridagi coca-cola narxi.

(1) dan P₁ ni topsak P₁= - bo'ladi, bundan TR=( - )×Q₁; TR dan birinchi tartibli hosila olib chekli daromadni topsak MR= - teng bo'ladi. Buni chekli harajatga tenglashtiramiz - =10 bundan Q₁=70 va P₁=17.(7) ni topamiz.

Xuddi shunday viloyatlardagi coca-cola ichimligiga talab funksiyasini aniqlaymiz:

Q₂= (100-3×P₂)- (2×P₂-10)=110-5×P₂ (2)

Bu yerda Q₁-viloyatlardagi coca-colaga talab hajmi;

P₁-viloyatlardagi coca-cola narxi.

(2) dan P₂ ni topsak P₂=22- boladibundan TR=(22-)×Q₂; TR dan birinchi tartibli hosila olib chekli daromadni topsak MR=22- bo'ladi, buni chekli harajatga tenglashtiramiz 22-=10 bundan Q₂=30 va P₂=16 ni topamiz.

Javob: Toshkent zavodi Toshkent shahri bozoriga 70 mln litr coca-colani 17.(7) birlik narxda yetkazib beradi. Viloyatlarga esa 30 mln litr coca-colani 16 birlik narxda yetkazib beradi.