Mineral o‘g‘itlar

4- Amaliy mashg‘ulot
Azot guruhchasi. “Mineral o‘g‘itlar” mavzusini o‘qitish metodikasi.
Ammoniy xlorid kristallari bilan so‘ndirilmagan ohak kukuni aralashmasini tayyorlang.
1. Probirkaning 1/3 qismiga qadar aralashmadan soling va ohista qizdiring. Qanday modda hosil bo‘ladi? Olingan gazni ammiak ekanligini isbotlang. Quyidagi moddalardan mis (II)- nitrat tuzini hosil qiling:
2. CuO, Cu(OH)₂, (CuOH)₂CO₃ va HNO₃.
3. Ammoniyli o‘g‘itlarni ohakli (ishqoriy) tuproqqa solish mumkin emas. Buni tajriba qilib ko‘rish yo‘li bilan isbotlang. Sodir bo‘lgan reaksiyalarning tenglamalarini yozing.
4. Raqamlangan uchta probirkaning birida Na₂SO₄, ikkinchisida NH₄NO₃, uchinchisida NaCl tuzlari berilgan. Qaysi probirkada qanday tuz borligini tajriba yo‘li bilan isbotlang.
5. Probirkalarning birida ortofosfat, ikkinchisida sulfat, uchinchisida xlorid kislota bor. Qaysi probirkada qanday kislota borligini tajriba yo‘li bilan isbotlang.
Mineral o'g'itlar - turli mineral tuzlar shaklida o'simliklar uchun zarur bo'lgan ozuqa moddalarini o'z ichiga olgan noorganik birikmalar. Mineral o‘g‘itlardan foydalanish intensiv dehqonchilikning asosiy usullaridan biridir. O'g'itlar hosilni oshirishi mumkin. Tarkibida qanday oziq moddalar borligiga qarab oʻgʻitlar oddiy va murakkab (murakkab) boʻlinadi. Oddiy (bir tomonlama) o'g'itlar har qanday ozuqaviy elementni o'z ichiga oladi. Bularga fosfor, azot, kaliy va mikroo'g'itlar kiradi. Murakkab (murakkab) yoki ko'p tomonlama, o'g'itlar bir vaqtning o'zida ikki yoki undan ortiq asosiy oziq moddalarni o'z ichiga oladi. Mineral o'g'itlarni qo'llash uchun o'g'it urug'lari ishlatiladi. Suyuq mineral o'g'itlarni saqlash uchun qishloq xo'jaligi tanklari ishlatiladi.
Ammoniy nitrat (ammoniy (ammiak) selitra) - NH₄NO₃ kimyoviy birikmasi, nitrat kislota tuzi. Birinchi marta 1659 yilda Iogann Glauber tomonidan olingan. U portlovchi moddalarning tarkibiy qismi va azotli o'g'it sifatida ishlatiladi.