Mirzo Ulug’bek nomidagi o’zbekiston Milliy Universiteti Iqtisodiyot fakulteti

ЯИМ =ЯҚҚ

• ЯИМ =ЯҚҚ
• Ishlab chiqarish usuli. YAIM ko‘rsatkichi ishlab chiqarish usuli bilan hisoblanganda, uning xajmi mamlakat iqtisodiy hududidagi barcha rezidentlar tomonidan yaratilgan yalpi qo‘shilgan qiymat (YAQQ)lar yiindisiga teng bo‘ladi: Yalpi ichki mahsulot ko‘rsatkichini ishlab chiqarish usuli bilan hisoblash uchun, dastlab yalpi ishlab chiqarish ko‘rsatkichi aniqlanishi lozim.
• MHT uslubiyatiga asosan hisobot davrida mamlakat iqtisodiy hududidagi rezidentlar ishlab chiqargan barcha mahsulotlar va ko‘rsatilgan xizmatlarning joriy baholardagi qiymati yig‘indisiga - yalpi ishlab chiqarish deb ataladi.

1993 yildagi mhtning uchinchi xalqaro standarti bo‘yicha yalpi ichki mahsulot ko‘rsatkichini aniqlash uchun statistika amaliyotida quyidagi baholar qo‘llaniladi:

• 1993 yildagi mhtning uchinchi xalqaro standarti bo‘yicha yalpi ichki mahsulot ko‘rsatkichini aniqlash uchun statistika amaliyotida quyidagi baholar qo‘llaniladi:
• A) omilli baho;
• B) asosiy baho;
• V) ishlab chiqarish bahosi;
• G) xaridor bahosi.
• Omilli baho – ishlab chiqarishdagi 4 omilning qiymatini o‘zida aks ettiradi ( ishchi kuchi, asosiy, oborot foidlar, tadbirkorlik) va undan tarmoqlararo balans tuzishda foydalaniladi.

Asosiy baxo – bozor bahosi bo‘lib, omil bahoga ishlab chiqarish sof solig‘i qo‘shiladi. U o‘z navbatida shplab chiqaruvchilar va xaridorlar bahosiga bo‘linadi.

• Asosiy baxo – bozor bahosi bo‘lib, omil bahoga ishlab chiqarish sof solig‘i qo‘shiladi. U o‘z navbatida shplab chiqaruvchilar va xaridorlar bahosiga bo‘linadi.
• Ishlab chiqaruvchilarning bozor bahosi - ishlab chiqarunchi tomonndan mahsulot birligining sotilgan bahosini anglatadi. Bunda asosiy bahoga maxsulotlarga bo‘lgan soliq qo‘shiladi va mahsulotlarga bo‘lgan subsidiyalar ayriladi. Subsidiyalardan tashqari solpqlar – sof soliqlar deb ataladi.