Моддий ресурслар ва улардан фойдаланиш таҳлилининг аҳамияти, вазифалари ва манбалари

Материаллар сиғимининг омилли таҳлили.
Моддий ресурслардан фойдаланишнинг асосий кўрсаткичларидан бири бўлиб, материаллар сиғими ҳисобланади.

Материаллар сиғими кўрсаткичини ўрганиш асосида фаолиятда мавжуд бўлган имкониятларни аниқлаш ва истеъмол қилинган моддий ресурсларнинг самарадорлигини ошириш йўлларини кўрсатиш хўжаликнинг иқтисодиётини мустаҳкамлашга маълум даражада ижобий таъсир қилади. Шунинг учун материаллар сиғими даражасини узлуксиз равишда ўрганиш, омилли таҳлил қилиш катта аҳамиятга эгадир.

Материаллар сиғимининг таҳлили ўзаро қиёслашдан бошланади, яъни ҳисобот йилидаги материаллар сиғими кўрсаткичини базис йилидаги (ёки режадаги) материаллар сиғими кўрсаткичига солиштириб, умумий ўзгариши аниқланади.

Шундан сўнг ўзгаришининг сабаблари омиллар таъсирини ҳисоблаш орқали аниқланади. Ушбу ўзгариш қуйидаги икки омил ҳисобига содир бўлади:

1. 
   Ялпи маҳсулот ҳажмининг ўзгариши;
   
2. 
   моддий харажатлар ҳажмининг ўзгариши.
   

Ушбу омилларнинг таъсири аниқлаганга қадар материаллар сиғимини ифодаловчи қуйидаги уч боғланиш кўрсаткичи аниқлаб олинса, таҳлилни амалга ошириш қулайроқ бўлади:

I. Базис давридаги материаллар сиғими кўрсаткичи (ёки режалаштирилган материаллар сиғими):

II. Шартли материаллар сиғими кўрсаткичи