Ilova 1 - 1-moddaga muvofiq siyosiy muhitni baholash
26
2017 yilda ushbu kamchiliklarni bartaraf etishga qaratilgan bir qator chora-tadbirlar amalga oshirildi. Eng e'tiborlisi, onlayn portallar fuqarolarga davlat
organlariga, shu jumladan Prezident va davlat organlariga nisbatan shikoyat qilish imkoniyatlarini yaratib berdi. Ushbu mexanizmlar ommaviy va samarali
ekanligi isbotlandi. Prezident 2017 yildagi mamlakat parlamentiga murojaatida, 1,5 million fuqaro ushbu portallarga murojaat qilgani va ko'pgina
muammolar hal qilingani haqida hisobot berdi.
Bundan tashqari, rasmiy davlat organlari va ma’sul shaxslarni korxonalar, fuqarolik jamiyati tashkilotlari va fuqarolar oldida javobgarligini oshirish
maqsadida ma'muriy huquq tizimini yaratishga birinchi qadamlar qo'yildi. Parlament jamoat nazorati to'g'risidagi qonunni ko'rib chiqmoqda va unga ko'ra
ular davlat organlariga biriktirilgan jamoatchilik kengashlarini tuzadi va ular orqali jamoatchilikning davlat organlari faoliyatidagi ishtirokini ta'minlaydi.
Korruptsiyaning oldini olish uchun samarali siyosat va institutlar
Korruptsiya O'zbekistonda yechimini kutayotgan jiddiy muammolardan biridir. Asosan byurokratik tartib-qoidalar, litsenziyalanadigan talablar va
o'zboshimchalik bilan tekshirishlar orqali davlatning iqtisodiy hayotga yuqori darajadagi aralashuvi korruptsiya uchun qulay muhit yaratdi. O'zbekiston
Transparency International tashkilotining 2016 yilgi korruptsiyaga qarshi kurashish bo'yicha indeksida quyi pog'onalarda bormoqda (176 pog'onadan
156si), biroq 2000-yillarning o'rtalariga borib, siljishlar ko'zga tashlana boshladi. Yaqin vaqtgacha, ekspertlarning hulosasiga ko'ra, hukumat korruptsiyaga
qarshi kurashish borasidagi harakatlar doirasida korruptsion shaxslarga, jumladan yuqori lavozimli mansabdorlarga qarshi davriy va muvofiqlashtirilmagan
kampaniyalarni amalga oshirib keldi.
16
Shunga qaramay, 2017 yilda islohotlarni jadallashtirishga yo'naltirilgan bir qator chora-tadbirlar amalga oshirildi. Yanvar oyida, Prezident Korruptsiyaga
qarshi kurash to'g'risidagi qonunni imzoladi. Keyinchalik, Bosh prokuratura qoshida 43 ta davlat organlari va qonun chiqaruvchi vakillari ishtirokida yangi
Korruptsiyaga qarshi kurashish bo'yicha idoralararo komissiya tashkil etildi. Shu davrga qadar, korruptsiyaga qarshi kurash bo'yicha sa'y-harakatlarning
umumiy muvofiqlashuvi uchun mas'uliyatli bo'lgan organ mavjud bo'lmay, uning yaratilishi korruptsiyaga qarshi kurashish uchun mas'ul bo'lgan xalqaro
tashkilotlarning asosiy tavsiyalaridan biri edi. Ushbu huquqiy va institutsional o'zgarishlar biznes uchun byurokratik bosimni kamaytirish bo'yicha chora-
tadbirlar, shu jumladan, rejadan tashqari va o'zboshimchalik bilan tekshiruvlarni o'tkazish va so'm konvertatsiyasini joriy qilish biznes va xususiy
shaxslarning korruptsionerlar oldidagi zaifligini sezilarli darajada kamaytirishi lozim.
Fuqarolik va siyosiy huquqlar
So'z, axborot, din, vijdon, harakatlanish, uyushish, yig'ilish va xususiy mulk erkinligi
O'zbekiston Konstitutsiyasida fuqarolarning asosiy ijtimoiy va siyosiy huquqlari kafolatlangan. 13-moddada ta'kidlanishicha O'zbekistonda demokratiya
«insonga, uning hayotiga, erkinligiga, sha'ni va qadr-qimmatiga va boshqa daxlsiz huquqlari uchun eng yuqori qadriyatga ega bo'lgan umumiy tamoyillarga
asoslanadi». VII bobda keng ko'lamli huquq va erkinliklar belgilangan. O'zbekiston BMT va EXHT a'zosi bo'lib, 70 dan ortiq inson huquqlari bo'yicha xalqaro,
jumladan, 9 ta asosiy inson huquqlari konventsiyalaridan 6 tasi va shuningdek 4 ta umumiy protokolga a'zo mamlakat sanaladi.
17
Evropa Ittifoqi O'zbekiston
bilan inson huquqlarini himoya qilish bo'yicha yillik muloqot olib boradi.
16 O'zbekistonda korruptsiyaga qarshi islohotlar. 3-tur. Korruptsiyaga qarshi Istanbul harakat rejasini monitoring qilish, IHRT .
17. BMTTD O'zbekiston, electron sayti.
|