Segmentlar bo’yicha hisobot – xo’jalik yurituvchi subyekt faoliyatining
ayrim segmentlari (sexlar, bo’limlar, ishlab chiqarish, sotish, ta’minot) bo’yicha
hisobot.
Standart kost (Standard Costs) – hamma
xarajatlarni
qattiq
me’yorlashtirgan va mahsulotning standart (me’yoriy) tannarxini hisoblash
imkoniyatini yaratadigan kalkulatsiya qilish tizimi. Хarajatlarning sarflanishi
jarayonida chetga chiqishlarni nazorat qilish, mas’uliyat va xarajat markazlari,
xarajat moddalari bo’yicha hisobga olish, chetga chiqishning sabablarini aniqlash
maqsadida chuqur tahlil qilish hamda nazoratni o’rnatish imkoniyatini yaratadigan
tizim. Hozirda amaliyotda qo’llanilayotgan me’yoriy hisobga olish va tannarxni
kalkulatsiya qilish usuliga o’xshaydi.
Smeta – subyektning ma’muriyati tomonidan qabul qilingan qarorlarni
bajarish yuzasidan tuzilgan moliyaviy reja.
Тashkiliy strategiya – bo’linmalarning oldiga qo’yilgan maqsad va
vazifalarni haqiqatda bajarish uchun boshqaruvchilar tomonidan xodimlarga ta’sir
qiluvchi nazorat quroli.
Тenglik usuli – tasdiqlangan formula bo’yicha hisoblangan sof foyda
yordamida chegara nuqtasini aniqlash usuli.
Тexnikaviy – iqtisodiy rejalashtirish – tegishli yil uchun smeta va budjetni,
uzoq muddatga subyektni hamma tomonlama rivojlantirishni nazarda tutgan rejani
ishlab chiqish.
Тransfert baho – ishlab chiqarish bo’linmalari yoki ma’suliyat markazlari
o’rtasida ko’rsatilgan xizmatlarni bir-biriga sotish uchun o’rnatilgan baho.
464
Тransfert baholarni o’rnatish ayrim bo’lgan va boshqaruvi markazlashtirilmagan
subyektlarning bo’linmalari o’rtasida o’rnatiladi.