Motivatsion tizim motivatsion soha birligi sifatida motiv , talab , qiziqish , intilish , maqsad , ideal, havas motivatsion ko’rsatma kabi motivatsion hodisalarni ifodalovchi tushunchalarni oladi.
V. T. Aseev turli motivatsion hodisalar – istaklar turlari o’rtasida tizimiy munosabatlllar bo’lishi mumkin deb hisoblaydi.
V.T. Aseev
Biz faqat “tushuniladigan ” va real harakatdagi motivlarga duch kelamiz.
Bola qancha o’qish zarurligini yaxshi tushunadi(tushuniladigan motivlar ) , lekin bu narsa ham unga o’quv faoliyatini bilan shug’ullanish uchun turtki bo’la olmaydi. Bu bilim mayl shaklini olsagina , biz real harakatga motiv bilan ish ko’rgan bo’lamiz. Faqat tushuniladigan motivlargina maa’lum sharoitda harakatdagi motivlar shaklini oladi. Bu narsa motivatsiyani qayta qurish uchun jiddiy ahamiyatga egadir.
Maktabning vazifasi ham bola motivatsiyasini qayta qurishdan iboratdir.
A. N. Leonetev
A.N. Leonetev nazariy tafakkurga ega bo’lish , asos sifatidagi bilish motivlarining rivojlanish masalasiga katta e’tiborini qaratgan.
U psixik jarayonlarning shunday dinamikasini ochishga harakat qildiki , bunday dinamika motivatsiya rivojlanishi asosida o’quvchilarni bilimlarni egallashga olib keladi. Kelib chiqadigan motiv deb- deb yozadi u, - harakat uchun ko’rsatma hosil qiladi. Ammo motivlarning muayyan toifasi (masalan bilish motivi) juda ko’p harakatlarning murakkab tizimi bo’lishini taqozo qiladi.
Ta’limni motivatsiyalash muammosi bo’yicha o’z oldiga o’quvchilarning o’qishga bo’lgan munosabati , psixologik aspektlari qanday maydonga chiqadi degan masalani hal qilishni maqsad qilib qo’yadi. Bu munosabatning psixologik mohiyatini ochadigan muhim jihatlardan biri “o’quvchilar o’qish faoliyatini ” belgilaydigan motivlarning yig’indisi hisoblanadi. Bunda ta’lim motivlari deganda , biz bola nima uchun o’qishga majbur qilishni tushunamiz.