Nəqliyyat vasitəsinin idarəetmə hüququnun məhdudlaşdırılması haqqında qərar
qəbul edildikdə sürücülük vəsiqəsi qaytarılmır. Nəqliyyat vasitəsini idarəetmə
hüququnun məhdudlaşdırılması haqqında qərardan Azərbaycan Respublikasının
qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş qaydada şikayətin verilməsi üçün nəzərdə tutulmuş
müddət qurtaranadək, yaxud şikayət üzrə qərar qəbul edilənədək, nəqliyyat vasitəsini
müvəqqəti idarə etmək hüququ verən sənədin qüvvədə olma müddəti uzadılır.
Azərbaycan Respublikasının nzibati Xətalar Məcəlləsinin 404.3-cü maddəsinə
ə
sasən, şeylərin və sənədlərin götürülməsi haqqında protokol tərtib olunur, yaxud
inzibati xəta haqqında protokolda şeylərin və sənədlərin götürülməsi barədə müvafiq
qeydlər edilir və protokolda aşağıdakı məlumatlar göstərilir:
- protokolun tərtib edildiyi tarix və yer;
- protokolu tərtib edən şəxsin vəzifəsi, soyadı, adı, atasının adı;
- şeyləri və sənədləri götürülən şəxs barəsində məlumat;
- şeylərin və sənədlərin götürülməsi üçün əsaslar;
- götürülən sənədlərin növü və rekvizitləri;
- götürülən şeylərin növü, miqdarı, əlamətləri, o cümlədən silahın markası və ya
modeli, çapı, seriyası və nömrəsi, döyüş sursatının miqdarı və növü nəqliyyat
vasitəsinin tipi, markası, modeli, dövlət qeydyyat nişanı və digər eyniləşdirmə
ə
lamətləri barədə məlumatlar.
Ş
eylərin və sənədlərin götürülməsi haqqında protokolda fotoşəkillərin çəkilməsi,
videoyazı barədə və digər müəyyən edilmiş üsullarla sənədlərin əldə edilməsi barədə
qeyd aparılır. Fotoşəkillərin, videoyazının və digər müəyyən edilmiş vasitələrin tətbiq
320
edilmə si nə ticə sində ş eylə rin və sə nə dlə rin götürülmə si ilə bağ lı ə ldə edilmiş materiallar
müvafiq protokola ə lavə olunur.
Ş eylə rin və sə nə dlə rin götürülmə si haqqında protokol onu tə rtib etmiş və zifə li
şə
xs, şeyləri və ya sənədləri götürülən şəxs, habelə hal şahidləri tərəfindən imzalanır.
Ş
eylə ri və ya sə nə dlə ri götürülə n şə xs protokolu imzalamaqdan imtina etdikdə , bu
barə də protokolda müvafiq qeyd aparılır. Protokolun surə ti barə sində inzibati xə ta
haqqında iş üzrə icraat aparılan şə xsə , yaxud onun qanuni nümayə ndə sinə tə qdim
edilir. Zə ruri hallarda götürülə n ş eylə r və sə nə dlə r yerində cə qablaş dırılır və
möhürlə nir.
Götürülmüş ş eylə r və ya sə nə dlə r inzibati xə ta haqqında işə baxılanadə k, ş eylə ri
və sə nə dlə ri götürmə k hüququ olan sə lahiyyə tli orqanların (və zifə li şə xslə rin) müə yyə n
etdiklə ri yerlə rdə saxlanılır. Götürülmüş odlu silah və onun patronları, digə r silah,
elə cə də döyüş sursatı Azə rbaycan Respublikasının Daxili ş lə r Nazirliyinin müə yyə n
etdiyi qaydada saxlanılır.
Götürülmüş tez xarab olan mallar satılması üçün müvafiq təş kilatlara verilir,
satılması mümkün olmadıqda isə mə hv edilir.
Azə rbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müə yyə n edilmiş standartlarta,
sanitariya normalarına və qaydalarına, gigiyena normativlə rinə cavab vermə yə n,
götürülmüş narkotik vasitə lə r və psixotrop maddə lə r, etil spirti, alkoqollu və tə rkibində
spirt olan mə hsullar Azə rbaycan Respublikasının Nazirlə r Kabineti müə yyə n etdiyi
qaydada yenidə n istehsala göndə rilir və ya mə hv edilir.
nzibati xə ta haqqında iş üzrə qə bul edilmiş qə rar qanuni qüvvə yə mindiyi
günə də k mə hv edilmə li oan narkotik vasitə lə rin və psixotrop maddə lə rin, etil spirtinin,
alkoqollu və tə rkibində spirt olan mə hsulların nümunə lə ri saxlanılır.
Bə zi hallarda icraat zamanı götürülmüş ş eylə rin qiymə tlə ndirilmə si problemi
yaranır. Bu mə sə lə XM-nin 405-ci maddə sinə uyğ un olaraq hə ll edilir.
Götürülmüş ş eylə r aş ağ ıdakı hallarda qiymə tlə ndirilir:
- inzibati xə tanın bilavasitə obyekti olmuş predmetin də yə ri ilə ölçülə n inzibati
cə rimə meyarı tə tbiq edildikdə ;
- götürülmüş mallar tez xarab olan mallar olduqda və hə min mallar mə hv
edilmə yə göndə rildikdə ;
- etil spirti, alkoqollu və tə rkibində spirt olan mə hsullar yenidə n istehsala
göndə rildikdə və ya mə hv edildikdə .
Götürülmüş ş eylə rin qiymə tlə ri dövlə t tə rə fində n tə nzimlə nirsə , dövlə t
tə nzimlə mə qiymə tlə ri tə tbiq edilir. Digə r hallarda götürülmüş ş eylə rin qiymə ti bazar
qiymə tinə ə sasə n qiymə tlə ndirilir. Göstə rilə n qaydada qiymə tlə ndirmə mümkün
olmadıqda götürülmüş ş eylə rin qiymə ti ekspertin rə yi ə sasında müə yyə n edilir.
Nəqliyyat vasitəsini idarə olunmasından kənarlaşdırma
(Azə rbaycan Respublikasının XM-nin 406-cı maddə si)
XM-nin 406.1 maddəsinə əsasən fiziki şəxslər aşağıdakı hallarda nəqliyyat
vasitə sinin idarə olunmasından kə narlaş dırılırlar:
- dayandırılmış nə qliyyat vasitə sini idarə edə n şə xsdə və onunla birlikdə gedə n
sə rniş inlə rdə n hə r hansı birində sürücülük və siqə si və ya nə qliyyat vasitə sinin
321
qeydiyyat şə hadə tnamə si, yaxud hə min nə qliyyat vasitə sini idarə etmə k hüququ verə n
digə r ə sas olmadıqda;
- nə qliyyat vasitə sinin dövlə t qeydiyyat niş anları və ya onlardan biri yerində
olmadıqda, yaxud saxta və ya qeyri standart olduqda və ya nə qliyyat və sitə sini baş qa
nə qliyyat vasitə lə rinə venilmiş dövlə t qeydiyyat niş anları ilə idarə etdikdə ;
- dayandırılmış nə qliyyat vasitə sinin mühə rriki, ban və ş asi nömrə si nə qliyyat
vasitə sinin qeydiyyat şə hadə tnamə sində ki rə qə mlə rlə uyğ un gə lmə dikdə ;
- dayandırılmış nə qliyyat vasitə si qanunvericiliklə müə yyə n edilmiş qaydada
qeydiyyatdan keçirilmə dikdə ;
- dayandırılmış nə qliyyat vasitə si alkoqoldan, narkotik vasitə lə rdə n və ya güclü
tə sir göstə rə n digə r maddə lə rdə n istifadə edilmə si nə ticə sində sə rxoş və ziyyə tdə
olmasına güman etmə yə kifayə t qə də r ə sas olan şə xs tə rə fində n idarə olunduqda və
onunla birlikdə gedə n sə rniş inlə rdə n birində sürücülük və siqə si olmadıqda.
Sərxoşluq vəziyyətini müayinəsi
(Azə rbaycan Respublikasının XM-nin 406-cü maddə si)
XM-nin 406.2-406.4-cü maddə lə rinə müvafiq olaraq nə qliyyat vasitə lə rini idarə
edə n şə xslə rin sə rxoş və ziyyə tdə olduqlarını güman etmə yə kifayə t qə də r ə sas olduqda,
onların sə rxoş luq və ziyyə tinin müə yyə n edilmə si üçün xüsusi texniki vasitə lə rdə n
istifadə edilir və ya onlar tibbi müayinə yə göndə rilir.
Nə qliyyat vasitə sini idarə etmə kdə n kə narlaş dırma və sə rxoş luq və ziyyə tini
müə yyə n etmə k üçün xüsusi texniki vasitə lə rdə n istifadə etmə k və ya tibbi müayinə yə
göndə rmə k barə də protokol tə rtib olunur və hə min sə nə din surə ti barə sində belə tə dbir
tə tbiq edilə n şə xsə verilir.
Nə qliyyat vasitə sini idarə etmə kdə n kə narlaş dırma və sə rxoş luq və ziyyə tini
müə yə n etmə k üçün xüsusi texniki vasitə lə rdə n istifadə etmə k və ya tibbi müayinə yə
göndə rmə k haqqında protokolda aş ağ ıdakılar göstə rilir:
- protokolun tə rtib edildiyi yer, tarix və vaxt;
- protokolu tə rtib edə n şə xsin və zifə si, soyadı, adı, atasının adı;
- nə qliyyat vasitə sini idarə etmə də n kə narlaş dırmanın və sə rxoş luq və ziyyə tini
müə yyə n etmə nin ə sasları;
- nə qliyyat vasitə sini idarə edə n şə xs barə sində mə lumatlar;
- nə qliyyat vasitə sinin tipi, markası, modeli, dövlə t qeydiyyat niş anı və digə r
eyniləş dirmə ə lamə tlə ri barə də mə lumatlar.
Nə qliyyat vasitə sini idarə etmə kdə n kə narlaş dırma və sə rxoş luq və ziyyə tini
müə yyə n etmə k üçün xüsusi texniki vasitə lə rdə n istifadə etmə k və ya tibbi müayinə yə
göndə rmə k haqqında protokol onu tə rtib etmiş və zifə li şə xs, habelə nə qliyyat vasitə sini
idarə etmə kdə n kə narlaş dırılan və sə rxoş luq və ziyyə tini müə yyə n etmə k barə sində ,
xüsusi texniki vasitə lə rdə n istifadə edilə n və ya tibbi müayinə yə göndə rilə n sürücü
(gə mi sürücüsü) tə rə fində n imzalanır. Sürücü (gə mi sürücüsü) protokolu imzalamaqan
imtina etdikdə bu barə də protokolda müvafiq qeyd aparılır.
Sə rxoş luq və ziyyə tini müə yyə n etmə nin tibbi müayinə si və onun nə ticə sinin tə rtib
olunması Azə rbaycan Respublikasının Sə hiyyə Nazirliyi müə yyə n etdiyi qaydada
hə yata keçirilir.
322
Sə rxoş luq və ziyyə tini müə yyə n etmə nin tibbi müayinə si barə də akt müvafiq
protokola ə lavə olunur.
Nəqliyyat vasitələrinin saxlanılması
(Azə rbaycan Respublikasının 407-ci maddə si)
Nə qliyyat vasitə lə rinin saxlanılması tə min etmə k tə dbiri icraatın düzgün və
qanunvericiliklə müə yyə n edilmiş qaydada yerinə yetirilmə sinə xidmə t edir.
XM-nin 407-ci maddə sinə müvafiq olaraq, nə qliyyat vasitə sinin idarə
olunmasından kə narlaş dırma və sə rxoş luq və ziyyə tinin müayinə si hallarının, yaxud
nə qliyyat vasitə sinin qanunvericiliklə müə yyə n edilmiş dayanma və durma
qaydalarının pozulduğ u hallarda nə qliyyat vasitə lə ri müvə qqə ti oalraq Azə rbaycan
Respublikasının müvafiq icra hakimiyyə ti orqanının mühafizə olunan duracağ ında
saxlanılır.
Üç saat ə rzində nə qliyyat vasitə sinin saxlanılması sə bə bini yerində aradan
qaldırmaq mümkün olduqda, nə qliyyat vasitə si onu yol hə rə kə tində iş tirakdan
kə narlaş dırmış Azə rbaycan Respublikasının D N-nin DYP-nin ə mə kdaş ının yanında
saxlanılır. Belə sə bə b aradan qaldırılıdığ ı barə də lazımi sə nə dlə r tə qdim edildikdə n və
ya mübahisə li hallar araş dırıldıqdan və ya xə taya görə inzibati tə nbeh verildikdə n
də rhal sonra saxlanılmış nə qliyyat vasitə si onun sahibinə qaytarılır.
Üç saat ə rzində nə qliyyat vasitə sinin saxlanılması sə bə bini yerində aradan
qaldırmaq mümkün olmamış dırsa, nə qliyyat vasitə si Azə rbaycan Respublikasının
müvafiq icra hakimiyyə ti orqanının mühafizə olunan duracağ ına gə tirilir. Nə qliyyat
vasitə sinin saxlanılması sə bə bi aradan qaldırıldığ ı barə də lazımi sə nə dlə r tə qdim
edildikdə n və ya xə taya görə inzibati tə nbeh verildikdə n, nə qliyyatı vasitə sinin
duracağ a gə tirilmə si və onun orada saxlanılması üçün haqq ödə nildikdə n də rhal sonra,
saxlanılmış nə qliyyat vasitə si sahibinə qaytarılır.
Nə qliyyat vasitə sinin saxlanılması iki nüsxə də olan aktla rə smiləş dirilir, onun
birinci nüsxə si inzibati xə ta haqqında protokola ə lavə edilir, surə ti isə nə qliyyat
vasitə sini idarə edə n şə xsə verilir,
Nəqliyyat vasitələrin istismarının qadağan edilməsi
(Azə rbaycan Respulbikasının XM-nin 408-ci maddə si)
Tormoz sistemi və ya sükan idarə mexanizmi nasaz olan və ya xarici iş ıq
cihazları və ya qabaq ş üşə nin ş üşə silgə clə ri və ş üşə yuanları və ya tə kə rlə ri və ş inlə ri,
yaxud konstruksiyasının digə r ünsürlə ri nasaz olan və belə nasazlığ ın aradan
qaldırılması mümkün olmayan nə qliyyat vasitə sinin istismarı Azə rbaycan
Respublikasının Daxili ş lə r Nazirliyi tə rə fində n qadağ an edilir.
N Ə T C Ə
Mühazirə nin yekunlaş dıraraq qeyd etmə k istə rdim ki, plana daxil edilmiş
sualların açıqlanması ilə mə nimsə nilmə si zə ruri olan hüquqi biliklə r hə m nə zə ri, hə m
də tə crübi cə hə tdə n böyük ə hə miyyə t kə sb edir. Çünki bu biliklə r hüquq mühafizə
orqanların qarş ısında duran ə sas və zifə lə rin- ictimai qaydanın qorunması, ictimai
tə hlükə sizliyin tə min edilmə si və yol hə rə kə ti tə hlükə sizliyinin tə min edilmə si
323
sahə lə rində qanunvericiliyə müvafiq olaraq yerinə yetirilmə sinin hüquqi bazasını
təş kil edir.
Mühazirə nin gediş atı prosesində cinayə tkarlığ a və digə r hüquqpozmalara qarş ı
mübarizə də hüquq mühafizə orqanlarının inzibati fə aliyyə tinin ə sas istiqamə tlə rində n
biri olan inzibati yurisdiksiya fə aliyyə tinin rolunun böyük olduğ u xüsusilə qeyd
edilmiş dir. Digə r tə rə fdə n isə inzibati yurisdiksiya fə aliyyə tinin qanunvericiliyə
müvafiq olaraq hə yata keçirilmə sini tə min etmə k mə qsə dilə mühazirə nin vasitə si ilə
mə nimsə nilmə si zə ruri olan hüquqi biliklə rin sizin hə r biriniz tə rə fində n daha də rində n
və ə traflı öyrə nilmə si gə lə cə k fə aliyyə tinizin ə sas şə rtlə rində n biridir.
Belə ki, olunanları mə nimsə mə klə sizlə r gündə lik xidmə ti və zifə lə rinizi hə m
inzibati xə talar qanunvericiliyinə müvafiq olaraq, hə m də qanunçuluq çə rçivə sində
hə yata keçirə cə ksiniz.
Nə hayə t bu biliklə rin vasitə silə sizlə r gə lə cə k hüquqş ünas kimi Azə rbaycan
Konstitusiyasının 12 maddə sində n və ″″″″ nsan və və tə ndaş hüquqlarının və
azadlıqlarının tə min edilmə si sahə sində tə dbirlə r haqqında″″″″ 22 fevral 1998-ci il tarixli
Fə rmanından irə li gə lə n tə lə blə rin yerinə yetirilmə sinə nail olmuş olacaqsınız.
Dostları ilə paylaş: |