Microsoft Word 1-ci m vzu- fh t snifati

         
Texnogen xarakterli  fövqəladə hallar 
 
          Bu    halların    əsas    səbəbkarı    insandır  (90%  qəzalar  məsuliyyətsizliyin, 
səhlənkarlığın,  həddən  ziyadə  istismarın  nəticəsidə  baş  verir  yaxud  qəsdən 
törədilir). 
Texnogen xarakterli  fövqəladə hallar aşağıdakılar nəticəsində əmələ gəlir:  
1)qəzalar;  2) yanğınlar;  3)partlayışlar  
 
Qəzalar  -  qurğuların,  cihazların,  binaların  və  tikililərin  zədələnməsi  olub,  insan 
həyatı üçün təhlükə yarada bilən istehsalat proseslərindəki pozulmalarla müşayiət 
olunur.  Qəzalar  kommunal-enerji  şəbəkəsində,  nəqliyyatda  və  istehsalat 
müəssisələrində baş verə bilər.  
         İstehsalatda baş  verən qəzalar nəticəsində  yanğınlar və partlayışlar  baş verə 
bilər.  Bunun  nəticəsındə  isə  bina  və  tikililərin,  qurğu,  texnikaların  dağılması, 
zədələnməsi,  ərazinin  suyun  altında  qalması,  rabitə,  elektrik  və  kommunal 

---

şə
bəkədə  zədələnmələr  baş  verə  bilər.  Partlayışlar  zamanı  zərbə  dalğasının  təsiri  
yalnız dağıntılara deyil, insan tələfatına da gətirib çıxarır.  
        Partlayışlar çox zaman  böyük həcmdə karbohidratların (metan, etan, propan) 
istifadə  edildiyi  sahələrdə  baş  verir.  Bəzi  kimyəvi  maddələrin  yanma  prosesində 
zəhərli tüstü yaranır ki, bu da zəhərlənmələrə gətirib çıxarır.  
Məsələn  1974-cu ildə İranda qarın yağması nəticəsində Tehran aeroportunun damı 
uçulmuşdur.  Bundan  başqa  mühəndis  hesablama  və  istismar  yüklənməsi 
qaydalarının pozulması ucbatından da qəzalar baş verir.