Mövzu 1 logistika giRİŞ plan logistikanın əsas konsepsiyası

3. Anbar. 

 

SAHƏLƏRİN MƏQSƏDİ 

Bütün  təşkilatlar  səhmləri  var.  Sonuncu  fəsildə  sifarişlər  üçün  ən  yaxşı 

nümunələri tapmaq üçün ehtiyatlara nəzarət etmək, anbar miqdarı və sair suallara 

baxıldı. Bu fəsildə fondun əslində necə saxlandığına baxacağıq. 

Səhmlər tədarük zəncirinin material axınının kəsildiyi istənilən nöqtədə baş 

verir.  Əksər  təşkilatlar  ehtiyatların  anbarlarda  saxlanılmasını  təşkil  edirlər. 

Təcrübədə  bu  anbarlar  kömür,  filiz  və  ya  tərəvəz  kimi  xammalın  yığıldığı  açıq 

---

sahələr ola bilər; dondurulmuş və ya zərif  materiallar üçün düzgün şərait yaradan 

mürəkkəb qurğular; və ya məlumat ehtiyatlarına sahib olan verilənlər bazası; ya da 

bacarıqları olan insanlar; və ya düşünə biləcəyiniz demək olar ki, hər hansı digər 

forma. Şeyi asanlaşdırmaq üçün sadəcə materialların saxlanması üçün hər hansı bir 

yer kimi anbarlara müraciət edəcəyik. 

İnsanlar  ən  çox  yayılan  paylama  mərkəzləri  və  logistika  mərkəzləri  olan 

anbarlar  üçün  bir  sıra  fərqli  terminlərdən  istifadə  edirlər.  Bəzən  paylama 

mərkəzlərini  hazır  məhsulu  son  müştərilərə  yola  salmaq,  logistika  mərkəzləri  isə 

daha geniş məhsul qarışığını tədarük zəncirinin müxtəlif nöqtələrində saxlama kimi 

təsvir  edirlər.  'Tranzit  mərkəzi'  kimi  digər  adlar,  obyektin  yalnız  material 

saxlamadığını, bir  sıra  digər işlərin  edildiyini  göstərmək  üçün  istifadə olunur.  İşi 

asanlaşdırmaq  üçün  bütün  bu  cür  imkanları  əhatə  etmək  üçün  ümumi  anlayışdan 

'anbar' istifadə edəcəyik. 

■  QARABAQ,  maddi  ehtiyatların  tədarük  zəncirləri  vasitəsilə  səyahətdə 

olduğu hər hansı bir yerdir. 

■  Saxlama  ilə  yanaşı,  anbarlar  bir  sıra  digər  fəaliyyətlər  üçün  də  istifadə 

edilə bilər. 

Anbarlar ən çox təchizat zəncirinin vacib hissəsidir. Olsen1 şərh edir: 

Proqnozlaşdırılan anbarın yıxılmasını təkrar-təkrar, xüsusilə vaxtında, sürətli 

cavab,  səmərəli  istehlakçı  cavabı,  birbaşa  mağaza  təhvili  və  davamlı  axının 

paylanması fəlsəfələrinin təkamülü ilə gördük. 

Gördüyümüz kimi, reallıq hər təşkilatın tələb və təklif arasında bir tampon 

vermək  üçün  səhmlərinin  olmasıdır.  Material  ehtiyatları  saxlamaq  lazım  olduqda, 

onları saxlamaq üçün anbarlara ehtiyac duyurlar. 

Anbarların çoxu əməliyyatdan əvvəl toplanmış xammal və müştərilərə paylanarkən hazır 

məhsullar  üçün  hazırlanmışdır.  Daha  az  dərəcədə,  işləri  davam  edən  materiallar,  istehlak 

materialları  və  ehtiyat  hissələri  saxlayırlar.  Bu  fəsildə  bu  mağazalara  aid  bəzi  əsas  qərarlara 

nəzər salacağıq. 

Anbarların  material  saxlaması  haqqında  danışarkən,  bu,  həqiqətən,  hekayənin  yalnız  bir 

hissəsidir. Bir çox təşkilat, anbarlardan bir sıra əlaqəli işlərin aparılması üçün əlverişli yer kimi 

istifadə  edirlər.  Aydındır  ki,  onlardan  materialları  yoxlamaq,  çeşidləmək  və  toplu  parçalamaq 

üçün istifadə etmək olar (böyük tədarükü götürmək və az miqdarda parçalamaq). Bundan əlavə, 

məhsulların  hazırlanması,  etiketlənməsi,  qablaşdırılması,  pərakəndə  satış  üçün  məhsulların 

"mağaza" hazırlığı, təxirə salınmanın digər aspektləri, satıcı idarə olunan ehtiyatlara xidmət və s. 

Üçün istifadə edilə bilər. Ümumi tendensiya, anbarlarda daha çox vəzifə yerinə yetirmək, xalis 

maya dəyəri mərkəzi olmaqdan əlavə dəyər əlavə etməkdir. 

Anbarlar işləmək üçün bahalıdır və diqqətlə planlaşdırmağa ehtiyac duyur. Bunun üçün 

bəzi əsas qərarlara artıq  baxdıq. Logistika strategiyası, tədarük zəncirinin ümumi quruluşunu, o 

cümlədən anbarların rolunu təyin edir; yer qərarları anbarların harada açılacağını göstərir; tutum 

planları,  qurulacaq  anbarların  sayını  və  hər  biri  üçün  ən  yaxşı  ölçüləri  göstərir;  inventar 

menecmenti,  saxlanma  üçün  materialları  və  hər  birinin  ehtiyat  hissələrini  göstərir.  İndi  bəzi 

əlaqəli qərarlara baxacağıq. Anbarlarda hansı işləri görməliyik? Bunlara kim sahib olmalıdır? Ən 

yaxşı  nizam  nədir?  Materialları  daşımaq  üçün  hansı  avadanlıqdan  istifadə  etməliyik? 

Performansı necə ölçürük? 

Həmişə  olduğu  kimi,  bir  sıra  taktiki  və  əməliyyat  qərarlarına  aparan  strategiya  ilə 

qərarların iyerarxiyası mövcuddur. Məsələn, iş strategiyası yüksək müştəri xidmətinə əsaslanırsa, 

logistika strategiyası daha çox, daha kiçik anbarlara söykənəcəkdir. Ən azı prinsipcə müştərilərə 

yaxın  olan  anbarlar  daha  sürətli  cavab  verə  və  daha  yaxşı  xidmət  səviyyəsinə  sahib  ola  bilər. 

Ümumi ötürmə qabiliyyətinin açıq amilindən başqa bir anbar üçün ən yaxşı ölçü seçilməsində bir 

sıra digər vacib amillər də var. Bunlara daxildir: 

● anbardan istifadə edən məhsulların sayı 

● hər bir məhsula tələbin növü, nə qədər dəyişir, orta sifariş ölçüsü və s 

---

● məhsulların fiziki xüsusiyyətləri, xüsusilə ölçüsü və çəkisi 

● xüsusi saxlama şəraiti, məsələn, iqlim nəzarəti, qablaşdırma və s 

● hədəf müştəri xidməti səviyyəsi 

● tədarükçülərdən vaxt keçir və müştərilərə söz verdi 

● miqyaslı iqtisadiyyatlar 

● materialla işləyən avadanlığın növü 

● saxlama və əlaqəli obyektlərin sxemi. 

Bunların  əksəriyyəti,  məsələn,  daha  yüksək  səhmlərə  sahib  olmaq  üçün  daha  böyük 

anbarlara  ehtiyacı  olan  daha  yüksək  müştəri  xidmətləri  səviyyəsi  və  gözlənilməz  hadisələrin 

örtülməsi üçün daha çox təhlükəsizlik ehtiyatına ehtiyac duyduğu daha uzun müddətdir. 

Anbar  əməliyyatları  logistika  strategiyasına  töhfə  verməlidir.  Buna  görə  menecerlər  bu 

strategiyanı,  onu  dəstəkləyəcək  anbarları  təhlil  etməli  və  sonra  bu  anbarları  mümkün  qədər 

səmərəli işlətməlidirlər. Buna bir yanaşmanı aşağıdakı addımlarla təsvir edə bilərik: 

1.  logistika  strategiyasını  təhlil  edin  -  konteksti  müəyyənləşdirin  və  anbarın  nəyə  nail 

olduğunu tapın 

2.  cari  əməliyyatları  araşdırmaq  -  çatışmazlıqları  və  bunun  necə  aradan  qaldırılacağını 

görmək. 

3. kontur quruluşunu tərtib etmək - ən yaxşı əsas yeri tapmaq, alt depoların sayı və s 

4.  detallı  planlar  hazırlamaq  -  obyektlərin,  anbar  sahibliklərinin,  materialla  işləyən 

avadanlıqların, inkişaf etdiriləcək sistemlərin, işə götürüləcək insanların, nəqliyyat ehtiyaclarının 

və s. Tapmaq 

5.  yekun  təsdiq  almaq  -  maliyyələşdirməni  razılaşdırmaq  üçün  planları  yüksək 

menecerlərə təqdim etmək 

6. bina dizaynını başa çatdırmaq - torpaq almaq, podratçı və bina seçmək 

7. avadanlıq dizaynını başa çatdırmaq - avadanlıq, təchizatçı və alış seçimi 

8.  Sistemlərin  dizaynını  başa  çatdırmaq  -  sifariş,  inventar  nəzarəti,  göndərmə,  malların 

yerləşməsi, monitorinq və digər bütün sistemlərin layihələndirilməsi 

9.  uyğunlaşma  -  bütün  avadanlıqların,  sistemlərin,  işçilərin  quraşdırılması  və  sınaqdan 

keçirilməsi 

10. Səhmləri açmaq və almaq - bütün sistemləri sınaqdan keçirmək, təlimləri bitirmək və 

əməliyyatlara başlamaq 

11. Diş çəkmə problemlərini sıralayın - işlərin səliqəli getməsi üçün 

12.  nəzarət  və  nəzarət  -  hər  şeyin  planlaşdırıldığı  kimi  işləməsini  təmin  etmək, 

performansın ölçülməsi, təşviq sxemlərinə yenidən baxılması və s. 

Bu  addımları  ciddi  ardıcıllıqla  etmək  lazım  deyil,  lakin  bəzi  vacib  qərar  sahələrini 

vurğulayır.  Bu  tam  prosesi  keçmək  üçün  bir  tip  bir  obyekt  üçün  bəlkə  iki  və  ya  üç  il  vaxt 

lazımdır.