Mövzu 15 Biznes proseslərini optimallaşdırmaq üçün hansı üsullar mövcuddur

4. Yalın istehsal texnikaları, digər adı ilə Toyota İstehsal Sistemi olaraq adlandırılan metodologiyanın əsas (təməl) anlayışları barədə məlumat verin

Yalın istehsal texnikaları, digər adı ilə Toyota İstehsal Sistemi olaraq adlandırılan metodologiyanın əsas (təməl) anlayışları aşağıdakı kimi təyin oluna bilər:

- Kanban sistemi

- Tək parça axışı

- Dəzgahlar və atelyelər arası sinxronizasiya

- U tipli yaşayış planı

- JIDOKA – Avtomatlaşdırma

- JIT (Just in Time) - Tam Zamanında İstehsal

- Poka-Yoke

- 5S- JIT (Just in Time) - Tam Zamanında İstehsal

• Kanban:

Çəkmə sistemi olaraq da təyin olunan sistemin təməl quruluşu bir sonrakı əməliyyatın ehtiyac duyduğu anda və miqdarda vəsaiti bir əvvəlki əməliyyatdan almasıdır. Ardıcıl şəkildə də bir əvvəlki əməliyyat da, bir sonrakı əməliyyatın çəkdiyi qədər istehsal edir. Tələb son montajda geriyə dönük olaraq aparılır.

• TƏK PARÇA Axışı:

Hər hansı bir atelye içində, bir parçanın son məhsul halına gətirilməsi üçün lazımlı olan bütün maşınların, parçanın işlənmə axışı əsas götürülərək yerləşdirilməsidir. Bu şəkildə zaman itkisi və uzun daşıma müddətləri olmadan vəsait axını təmin ediləcəkdir.

• Maşınları və əməliyyat orqanları arasında sinxronizasiya:

Tek parça axışının və Kanban sisteminin işləməsi üçün, vəsaitin arxa-arxaya işlənildiyi dəzgahların tutumlarının (capacity) bərabərləşdirilməsi lazımdır.

• U TİPLİ YERLEŞMƏ PLANI:

Bu yanaşmada əsas götürülən, gərəksiz iş gücü hərəkətlərinin aradan qaldırılmasıdır. Maşınlara parça yüklənməsi və alınması mümkün qədər avtomatlaşdırılaraq, bir işçinin birdən çox maşını işlədə bilməsi təmin edilir. Bunun təmin edilməsi üçün də maşınların U şəklində yerləşdirilməsi lazımdır.

• JIDOKA

Qısaca istehsal xəttini dayandırma səlahiyyətinin operatora verilməsidir. Məqsəd bir problem təsbit edildiyində daha çox israfa səbəb olmadan xəttin dayandırılması və problemin dərhal təsbit edilməsidir.

• JIT - TAM ZAMANINDA İSTEHSAL:

Müştərinin tələb etdiyi məhsulu tələb etdiyi miqdarda istehsal edib, tələb etdiyi zamanda ona çatdırmaqdır. Tam zamanında istehsalda yan sənayedə lazımlı materialların, lazım olan miqdar və spesifikasiya ilə təmin edilib, tam vaxtında çıxarılıb, tam vaxtında müştəriyə çatdırılması hədəflənmişdir.

• POKE – YOKE

Unutqanlıq, diqqətsizlik və səhv anlama kimi səbəblərlə meydana gələ biləcək xətaların aradan qaldırılmasıdır. Bunun üçün xəbərdarlıq lövhələri,təlimatlar, sayğaclar və sensorlar kimi avadanlıq və köməkçi vasitələrdən istifadə edilir. Başlıcası insani ünsürlərdən qaynaqlanan xətaların ortadan qaldırılmasıdır.

• 5S:

Tərtib, nizam və təmizlik üçün lazımlı olan təməl nöqtələrin Yaponca sözlərin baş hərflərindən ibarət olan anlayışdır.

SEİRİ – QURUCULUQ: Əşyaları doğru yerlərə yerləşdirmək və təsnifləndirmək, təmizlənməsi çətin olan sahələrdən xilas olmaqdır.

SEİTON - İNTİZAM: Funksional məskunlaşma planı tərtib etməkdir. Sürətli nəqliyyat üçün lazımlı olan məskunlaşmanın maşın, avadanlıq və nəqliyyat vasitələri düşünülərək edilməsidir.

SEİSO - TƏMİZLİK: təmizlik məqsədiylə zibil, artıq və xarici maddələrin aradan qaldırılmasıdır.

SEİKETSU - Davamlılıq: Əldə edilən ideal vəziyyətin davamlı olması üçün standartların və öhdəliklərin təyin olunmasıdır.

SHITSUKE - TƏRBİYƏ: İdeal vəziyyətin davamlılığı üçün standartların vərdiş halına gətirilməsi üçün görülən işlərdir.

1.