Mövzu: “Azərbaycan dilində işgüzar və akade

MÖVZU: Məruzə, mühazirə, çıxış , debat və referatın səmərəli hazırlanması

Plan:

1. Məruzə və ona verilən tələblər

2. Mühazirə hazırlama qaydaları

3. Çıxışa hazırlıq

4. Debatlara verilən tələblər

5. Referatın hazırlanması

6. Yazılı və şifahi materiallar hazırlayarkən internet resurslarından istifadə

1.MƏRUZƏ VƏ ONA VERİLƏN TƏLƏBLƏR

 Bir  mövzu  haqqında  əvvəlcədən  hazırlanıb  söylənilən  nitqə məruzə

deyilir. Məruzə müxtəlif mövzu və şəraitdə aparıla bilər: görülmüş işlərin yekunuilə  bağlı  hesabat  məruzəsi,  yaranmış  vəziyyət  barədə  yüksək    vəzifə  sahibinin qarşısında məruzə, elmipraktik konfranslarda məruzə və s. mövzudan asılı olaraq məruzə  qısa  və  geniş  ola  bilər.  Məsələ  hər  hansı  bir  kriminal  vəziyyətlə  bağlı yuxarı  təşkilat  qarşısında  edilən  məruzə  bir  qədər  konkret  və  yığcam  olmalıdır. 
Beynəlxalq  vəziyyətə  dair,  yaxud  elmi  mövzuda  auditoriyada,  kütlə  qarşısında edilən məruzələr öz əhatəliliyi, genişliyi ilə əvvəlkindən fərqlənməlidir. 
Məruzə  giriş,  əsas  və  nəticə  olmaqla  üç  hissəyə  bölünür.  Birinci  hissədə bəhs  açılan  məsələnin  əhəmiyyətindən,  aktuallığından  danışılır,qarşıya  qoyulan məqsədə  çatmaq  üçün  hansı  yollardan,  üsullardan  istifadə  edildiyi  göstərilir. 
Məruzənin  əsas  hissəsində  görülən  işin  məzmunundan  bəhs  olunur,    münasibət bildirilir. Sonda isə araşdırmalara yekun vurulur, müvafiq təkliflərsöylənilir. Məruzənin  yüksək  səviyyədə  hazırlanması  üçün  birinci  növbədə  onun əhatə  edəcəyi  mövzunun həcmi,  sərhədi, mövzuya  aid  ədəbiyyat  (eləcə də digər mənbələr) müəyyənləşdirilməlidir. Bütün bunlar əsasında  məruzənin mətni hazırlanmalı,  oradan  irəli  gələn  idealar  formalaşdırılmalıdır.  Məruzə  oxunduqdan sonra dinləyicilərin tənqidi qeydləri, sualları və təklifləri əsasında məruzə mətnin-
də düzəlişlər aparılmalıdır. 

İnformasiya xarakterli məruzənin hazırlanması üzrə iş tədqiqatçılıq bacarığının inkişafına səbəb olacaqdır. Müxtəlif mənbələrdən məlumat və faktların toplanması, təhlil edilməsi, daha vacib olanlarının seçilməsi, əlaqələndirilməsi və s. müstəqil və yaradıcı fəaliyyətinizə səmərəli istiqamət verəcəkdir.

İlk növbədə məruzənin mövzusu dəqiq müəyyənləşdirilməlidir. Mövzu seçilərkən nəzərə almaq lazımdır ki, məruzə də inşa, esse kimi sizdən müstəqil yanaşma tələb edir.

Sonra məruzənin planı tərtib edilir. Plan giriş, əsas hissə, nəticə, istifadə olunmuş ədəbiyyat siyahısı, əlavələrdən ibarət olur. Məruzənin mətnində planın hər maddəsi yeni səhifədən başlanır, başlıq yazılır, sonra isə həmin bölmənin məzmunu verilir.