Qarğıdalının zərərvericiləri
Qarğıdalı bitkisi ilə qidalanan 130 növə qədər zərərverici ədəbiyyatlarda qeyd edilmişdir. Bunların əksəriyyəti polifaq həşəratlardır. Bunlardan düzqanadlıların bütün nümayəndələri, məftil qurdları, yalançı məftil qurdu, qarğıdalı gövdə kəpənəyi, pambıq sovkası və s. göstərmək olar.
Qarğıdalının bir neçə xüsusiyyətlənmiş zərərvericiləri mövcuddur.
Qarğıdalı (peyin) böcəyi (Pentodon idiota H.). Sərtqanadlılar dəstəsi (Coliptera), lövhəbığ böcəklər (Scarabaeidae) fəsiləsinə mənsubdur.
Böcək qaramtıl, yaxud qonuru-qaramtıl rəngdə olub, xarici görünüşünə görə adi peyin böcəyini xatırladır.böcəyin uzunluğu 15-25 mm-dir.
Yumurtası çirkli ağ rəngdədir. Sürfəsi ağ rəngdədir və lövhəbığ böcəklərin sürfəsi kimi bükülür.
Payızda puplardan böcəklər çıxmağa başlayır və bu böcəklər həmin yerdə də qışlayır.
Qışlamış böcəklər aprel ayından etibarən qışlama yerlərindən çıxırlar. Böcəklər gecə həyat tərzi keçirərək cavan cücərtiləri gəmirir, gündüzlər isə kəsəklər altında gizlənir.
Yayın ortalarında cütləşmə prosesi gedir və yumurtalar torpağa qoyulur. Yumurtadan çıxan sürfə qidalanır, böyüyür və inkişafını iki ildə başa çatdırır, təxminən iyul ayında puplaşır. Həmin ilin payızında puplardan böcəklər çıxır və onlar oradaca qışlayır.
Beləliklə, qarğıdalı böcəyi iki ildə bir nəsil verir.
Böcəklər əsasən kök boğazını, gövdəni gəmirir və nəticədə gövdədə dərin oyuqlar əmələ gətirir. Bəzi hallarda hətta cavan cücərtilər tamamilə yeyilir. Zədələnmiş bitki əvvəlcə soluxur, sonralar quruyur və qırılaraq yıxılır. Zədələnmə nəticəsində tarlalarda xal-xal boş yerlər qalır.
Dostları ilə paylaş: | 
