Analitik düşüncə, fərdin qarşılaşdığı problemləri tez və təsirli şəkildə həll etməsini təmin edən düşüncə metodudur. Analitik düşüncə mürəkkəb və çətin problemlərin mənbəyini araşdıraraq, onları sadələşdirərək, kiçik parçalara ayıraraq həll etməyə kömək edir. İnsanların uğurlarını və məhsuldarlığını artırmaqda təsirli olur.
Analitik düşünmə üsulları hansılardır?
Analitik düşünmənin hələ müəyyən bir texnika və ya bir üsulu olmasa da, bu düşünmə bacarığının daha təsirli tətbiqinə kömək edən üsullar var. Bu metodlardan ən geniş yayılmışı aşağıdakılardır:
Tənqidi Düşüncə: Cəmiyyətdə tənqid sözü bir çox hallarda mənfi mənada qəbul edilir. Ancaq tənqidi düşüncə yalnız mənfi deyil, həm də müsbət olanı ifadə etmək deməkdir. Tənqidi düşüncə ilə qarşılaşılan problemin bütün aspektləri müəyyən edilə bilər. Problemin səbəblərini anlamaq üçün bir bələdçi ola bilər.
Problemi və onun mənbəsini düzgün müəyyənləşdirmək çox vaxt problemin həllindən daha çətindir. Tənqidi yanaşma sayəsində analitik düşünmə prosesini inkişaf etdirməklə düzgün qərar qəbul etmə ehtimalı artırıla bilər.
Məlumat analizi: Problemi və mənbəsini təyin etdikdən sonra həll yollarını müəyyənləşdirmək lazımdır. Həlləri təyin etmək üçün məlumatların necə araşdırılacağını bilmək gərəkdir. Məlumat analizinin aparılması analitik düşüncə metodunun əsas hissələrindən biridir.
Tədqiqat aparmaq: Bir problem müəyyən edildikdən sonra həll yollarını təyin etmək üçün araşdırma aparmaq lazımdır. Mövzu ilə bağlı məlumatlı insanlarla görüşmək, müvafiq mənbələri tapmaq və onları araşdırmaq və nəticə çıxara bilmək analitik düşüncə metodunun əsas tərkib hisələrindən bir digəridir.
Ünsiyyət: Problemləri müəyyənləşdirərkən, onlar haqqında araşdırmalar apararkən və həll yolları hazırlayarkən əlaqədar insanlarla daim ünsiyyətdə olmaq lazımdır. Düşüncəni inkişaf etdirmək üçün əldə edilənləri fərdlərə və ya qruplara çatdırmaq çox vacibdir. Ünsiyyət zamanı məlumatları aydın və tam çatdırmaq problemlərin daha asan həll olunmasına kömək edir.
Problemin həlli: Problemlərə uyğun həll yolları inkişaf etdirilərkən araşdırmada ortaya çıxan məlumatların təhlili və təşkil edilməsi lazımdır. Problem həll etmə bacarıqlarını inkişaf etdirməklə analitik düşüncə gücləndirilə bilər.