2.3.MALIYYƏ SIYASƏTININ MAHIYYƏTI VƏ formalaşması PRINSIPLƏRI
Maliyyə siyasəti - dövlətin maliyyə sistemi vasitəsilə həyata keçirdiyi iqtisadi tədbirlər sistemindən ibarətdir.
Maliyyə siyasəti - müəyyən bir iqtisadi məqsədlərə çatmaq üçün maliyyədən istifadə olunmasıdır. Dövlət, xüsusilə makroiqtisadi məqsədlərinə çatmaq üçün maliyyə vasitələrindən istifadə edir. Dövlət gəlirlərinin artırılması, büdcə tarazlığı iqtisadi artıma aparan əsas vasitələrdir, bu vasitələrin təmin olunması isə maliyyə siyasətinin əsas vəzifələrindəndir.
Maliyyə siyasəti iqtisadiyyatın və sosial sferanın ayrı-ayrı sahələrinin, təsərrüfat subyektlərinin inkişafının məqsəd və vəzifələrinin reallaşdırılmasının təmin edilməsinə yönəldilmişdir.
Maliyyə siyasəti aşağıdakı struktur elementlərə əsaslanır: maliyyə siyasətinin elmi cəhətdən əsaslandırılmış konsepsiyasının işlənib hazırlanması; cari və gələcək dövrlərdə maliyyədən istifadənin əsas istiqamətlərinin müəyyənləşdirilməsi; gələcək dövr üçün maliyyədən istifadənin əsas istiqamətlərinin araşdırılması.
Təcrübədə maliyyə siyasətinin müstəqil növü kimi: fiskal, tənzimləyici və nəzarət maliyyə siyasəti fərqləndirilir.
Fiskal maliyyə siyasəti vergi gəlirlərinin mümkün qədər artırılması məqsədini xarakterizə edir.
Tənzimləyici maliyyə siyasətində vergilərin tənzimləyici rolunun gücləndirilməsinə diqqət yetirilir. Bu istiqamət vergi güzəştləri edilməsi və ya aşağı vergi dərəcəsinin tətbiq edilməsinə əsaslanır.
Maliyyə siyasətinin işlənməsi Maliyyə Nazirliyinə həvalə olunmuşdur. Maliyyə Nazirliyi maliyyə siyasətinin bir neçə variantını hazırlayır. Bu variantlar ekspertlər tərəfindən qiymətləndirilir və əlverişli variant baxılmaq üçün hökumətə təqdim edilir. Yalnız hökumətin müvafiq qərarı ilə maliyyə siyasətinin optimal variantı icra edilmək üçün göndərilir. Icra funksiyasını Maliyyə Nazirliyi yerinə yetirir.
Maliyyə siyasətinin həyata keçirilməsində dövlətin məqsədi, cəmiyyətin inkişafının ən vacib tələbatını təmim etmək üçün zəruri olan maliyyə ehtiyatlarının tam səfərbərliyə alınmasıdır. Buna uyğun olaraq, maliyyə siyasətinin həyata keçirilməsi sahibkarlıq fəaliyyətinin fəallaşdırılması üçün lazımi şəraitin təşkil edilməsini təmin etməlidir.
Maliyyə siyasətinin əsas məqsədi maliyyə ehtiyatlarının həcmini və istifadəsinin səmərəliliyini artırmaq olmalıdır. Maliyyə siyasətinin hazırlanması zamanı konkret tarixi şərait nəzərə alınmalıdır
Qаrşıyа qоyulаn məqsədlərin хаrаktеrindən və həll оlunmаsı mеtоdlаrındаn аsılı оlаrаq mаliyyə siyаsəti 2 yеrə bölünür:
1.Mаliyyə strategiyası;
2.Mаliyyə tаktikаsı.
Dostları ilə paylaş: |