Mövzu—Uşaq psixologiyasının mövzu və vəzifələri. Plan

Mövzu -2.Sosial psixoloji təfəkkürün əmələ gəlməsi, inkişafı və formalaşması tarixi.
Plan;
1)Sosial psixoloji ideyaların inkişafı; 1ci dövr (e.ə.6cı əsr—19cu əsrin ortaları)
2)Sosial psixologiyanın müstəqil elm sahəsi kimi formalaşması;2ci dövr (19cu əsrin 50-60cı illəri—XX əsrin əvvəlləri)
3)Sosial psixologiyanın eksperimental elm kimi inkişafı;3cü dövr(bu dövrü 2 mərhələyə bölmək olar;1908—1945 ,1945-dən sonrakı dövr)
Sosial psixologiyanın inkişafını ümumi şəkildə də olsa 3dövrə bölmək olar.
1)Fəlsəfə və psixologiya sahəsində sosial psixoloji biliklərin inkişafı (e.ə 6cə əsr—19 cu əsrin ortaları)
2)Fəlsəfə (sosiologiya) və psixolgiya zəminində nisbətən müstəqil bilik sahəsi kimi təsviri sosial psixologiyanın formalaşması(20 ci əsrin 50-60cı illəri—20ci əsrin əvvəlləri)
3)Sosial psixologiyanın eksperimental elm kimi inkişafı.
Sosial psixologiyanın inkişafının eksperimental dövrünü 2mərhələyə ayır maq məqsədə uyğundur.a) 1908ci ildə sosial psixologiya üzrə 2dərsliyin –V.Mak- Dauqqolun “Sosial psixologiyaya giriş” və E.Rossun “Sosial psixologiya”dərsliklə rinin nəşr olunduğunu nəzərə alaraq 1ci mərhələnin başlanma tarixini rəsmən həmin ildən hesablayırlar.Lakin bu mərhələ əslində 1ci dünya müharibəsindən sonrakı illərdən başlayır və 1945ci ilədək davam edir.
b) II mərhələ sosial psixologiyanın müasir inkişaf proseslərini əhatə edir.O 2ci dünya müharibəsindən sonra başlayır və 1çox yeni xüsusiyyətlərlə xarakterizə olunur.
II dövr--.1ci dövrdən fərqli olaraq ilk sosial psixoloji tədqiqatlar aparılır və ilk sosial psixoloji nəzəriyyələr məs.Latsarus və Q.Şteyntalın “Xalqlar psixolgiyası”, Q.Lebon və S.Sigelenin “Kütlə psixologiyası” ,V. Mak-Dauqqolun “Sosial davranış instinktləri” nəzəriyyələri yaranır.
Sosial psixologiya 2ci dövrdə Avropa psixoloji fikir ənənələri çərçivəsində inkişaf edir. Və onun coğrafiyası da bu xüsusiyyəti əks etdirir.1ci Almaniyada əm.gəlib intişar tapan xalq psixologiyası;2ci əsasən roman ölkələrində(İtaliya və Fransa) inkişaf etmiş olan kütlə psixologiyası və 3cü-İngiltərədə meydana gələn davranış instinktləri haqqındakı nəzəriyyələr həmin dövrdə sosial psixologiyanın əsas mənbəələri hesab olunur.
Azərbaycanda sosial psixologiyanın 2ci mərhələsi ilə bilavasitə maarifçiliklə bağlı olmuşdur.Azərbaycanda maarifçilik ictimai fikrin ink.da önəmli rol oynamış Azərbaycan fəlsəfi pedaqogikası,ədəbiyatı kimi sosial psixologiyanın inkişafında özünəməxsus təsir göstərmişdir.19cu əsrin soni—20ci əsrin əvvəlləində sosial psixoloji hadisələr elmin sərhəddi,təsir dairəsi müəyyənləşdirilir.,təqlid,təlqin,adət və ənənələrə aid zəngin material toplanıb təsvir olunur,geridə qalmış xalqların psixoloji xüsusiyyətləri barədə xeli məlumatlar əldə edilir.
III dövr--.Bəzi müəlliflər (S,Serjante,M.Burtyanova,B.Parıgin) sosial psixologiya nın formalaşmasının 5 elmi mənbəyini ayırd edirlər.
1)Platon,Aristotel,Ş.Montaskye,F.Qobbs,C.Lokk,J.J.Russonun sosial fəlsəfi təlimi.
2)M.Latsarus,Q.Şteyntal,V.Vundtun antropoloji araşdırmaları.
3)Ç.Darvin və Q.Spenserin təkamül təlimi.
4)Q.Kont və E.Dürkheymin sosioloji baxışları
5)Feyerbax və Hegelin fəlsəfi görüşləri.
1) XX əsrin 30cu illərinə qədər sosial psixoloji fikir mərkəzi Avropa sayılırdı.Lak in 30 cu illərdən başlayaraq episentir dəyişir.Amerika sosial psixologiyanın mərkəzinə çevrirlir.
2) Sosial psixolgiyada nəzəriyyələr təşəkkül tapır və bu nəzəriyyələr dövrün sosial psixoloji fikrinin istiqamətini şərtləndirir.Onlar sosial psixologiyanın tarixində xüs.yer tutan köklü nəzəriyyələr idi.Bu nəzəriyyələr özlərinin metodolgiyası və özünəməxsus sisteminə görə fərqlənirdi.