Şimali Amerika regionu ümumdünya maşınqayırma məhsulunun 30%-dən artığını verməklə burada ABŞ liderlik edir.
Xarici Avropa regionu məhsul istehsalında heç də 1-ci regiondan geri qalmır. Əksinə, Şimali Amerika regionu ilə birinci - ikinci yerləri bölüşdürürlər. Burada AFR, Fransa, Böyük Britaniya, İtaliya, İspaniya tanınır.
Şərqi və Cənubi-Şərqi Asiya regionu ümumdünya maşınqayırma məhsulunun 1/5-ni verməklə Yaponiya burada üstün yer tutur. Ümumiyyətlə, Yaponiya maşınqayırma məhsulları ixracatında dünyada liderlik edir. O, məhsulların - 2/3-ni ixrac edir.
Göstərilən regionlar sırasına MDB məkanına daxil olan dövlətləri də əlavə etmək olar. Düzdür, hələlik burada elmtutumlu maşınqayırma sahələri özünə o qədər də yer tapmamışdır. Lakin Rusiyanın bu sahədə dünya ixracatında xüsusi çəkisi - 1,0% təşkil edir.
Dünya avtomobil maşınqayırması yeni sahə hesab edilməklə XIX əsrin sonlarında meydana gəlmişdir. Onun dünya təsərrüfatının inkişafında rolu ölçüyəgəlməzdir.
Dünyada ABŞ-ın tanınmış "Ceneral Motors", "Ford Motor", Yaponiyanın "Toyota", "Nissan", "Xonda"; Almaniyanın "Folksvaqen", alman-amerikan "Daymler Kraysler"; İtaliyanın "FİAT"; Fransanın "Reno", "Pejo-Sitroen"; "Cənubi Koreyanın "Deu" avtomobil korporasiyaları fəaliyyət göstərirlər. ABŞ xarici ölkələrdəki müəssisələrinin verdiyi məhsul da daxil olmaqla ildə 19,0 mln ədəd avtomobil buraxır. Ölkədə 26 ştatın 150-dən artıq şəhərində avtomobil zavodları fəaliyyət göstərir. Miçiqan "avtomobil ştatı", habelə Detroyt "avtomobil paytaxtı" - fəaliyyətdədir.
Avtomobil dünya ticarətində aparıcı yer tutur. Onun ixracat kvotası - 40%-dən artıqdır. İxracatda Yaponiya - 4,6 mln ədəd, Almaniya - 3,5 mln ədəd və Fransa seçilirlər. Almaniyada, Fransada, Koreya Respublikasında ayrı-ayrılıqda adambaşına - 50 avtomobil istehsal olunursa, bu Yaponiyada daha çoxdur.
Elektron sənayesini haqlı olaraq ETİ-nin pioneri hesab edirlər. Onun məhsul istehsalını dörd qrupa ayırmaq mümkündür: 1) informasiya işləmələri üçün gərək olan vəsaitlər; 2) rabitə vasitələri; 3) məişət aparatları istehsalı; 4) elektron komponentləri istehsalı.
İnformasiyanın işlənməsində elektron vəsaitlərinə xüsusi kompyuterlərin və ya EHM-nin böyük rolu vardır. Bunlara mikro-EHM, mini -EHM, eləcə də super EHM-ri daxildir. Dünyada mövcud olan yüzlərlə kompyuter firmaları içərisində ABŞ-ın İBM firması dünyada qabaqcıl yer tutaraq istehsal olunan kompyuterlərin yarıdan çoxunu verir. ABŞ-da buraxılmış kompyuterlərin ümumi qiyməti - 100 mlrd dollardan artıqdır. Əsas EHM- ı verən Yaponiya bu sahədə dünyada ABŞ-dan sonra 2-ci yeri tutaraq ildə - 60 mlrd dollarlıq məhsul istehsal edə bilir.
Dostları ilə paylaş: |