KIRXGOFNING BIRINCHI QONUNI Elektr zanjirning uchta va undan ortiq qismlari bir-biriga ulanadigan nuqtasi tugun deyiladi. Tugunga qarab yo’nalgan toklar yig’indisi undan chiqayotgan toklar yig’indisiga teng (Kirxgofning birinchi qonuni, III.5-rasm).
I1= I2+ I3+ I4 yoki toklar tenglamaning bir tomoniga o’tkazilsa,
I1 - I2 - I3 - I4=0
Umumiy ko’rinishda:
ya’ni tugundagi toklarning algebraik yig’indisi nolga teng. Tugun toklar tenglamasini yozish uchun tugunga qarab yo’nalgan toklar musbat, tugundan chiqayotgan toklar esa manfiy ishora bilan olinadi.
QARSHILIKLARNI PARALLEL ULASH Qarshiliklar parallel ulanganda har bir qarshilikning bosh qismasi birinchi tugunga, oxirgi qismasi esa ikkinchi tugunga ulanadi . Qarshiliklarning har biridagi kuchlanish A va V tugunlar orasidagi kuchlanishga teng bo’lganligi uchun, shaxobchalarning qarshiliklardagi kuchlanishlari bir xil bo’ladi, ya’ni:
REZISTORLARNI PARALLEL ULASH U=U1=U2=U3 Krixgofning birinchi qonuniga binoan:
I=I1+I2+I3 Bunda: Rэ — ekvivalent qarshilik. U — ga qisqartirilgandan so’ng:
Bunda: — ekvivalent utkazuvchanlik.
Demak, qarshiliklar parallel ulanganda zanjirning ekvivalent o’tkazuvchanligi alohida shaxobchalar o’tkazuvchanliklarining yig’indisiga teng ekan.
Shuni ta’kidlash kerakki, parallel ulangan shaxobchalarning ekvivalent qarshiligi eng kichik qarshilikdan ham kichikdir.
QARSHILIKLARNI ARALASH ULASH Aralash ulanganda rezistorlarning bir qismi bir-biri bilan ketma-ket ulanadi, boshqa qismi esa parallel ulangan bo’ladi. Shuning uchun har bir zanjirning ekvivalent qarshiligi alohida hisoblanadi. Buni quyidagi misolda ko’rib chiqamiz.
