Muhammad-al xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti radio va mobil aloqa fakulteti

11.8. Radiochastota kuchaytirgichlarining ko‘rsatkichlari
Radiochastota kuchaytirgichlarining sifat ko‘rsatkichlari quyidagilar:

Kuchlanish bo‘yicha kuchaytirish koeffitsienti:
K_U = U_chiq/U_kir
Quvvat bo‘yicha kuchaytirish koeffitsienti:
K_R = R_chiq/R_kir
Rezonansli RChKlar tanlovchan zanjirning rezonans chastotasida maksimal K₀ kuchaytirishga ega bo‘ladi. Rezonans chastotadan farqli chastotalarda kuchaytirish koeffitsienti K₀ kuchaytirish koeffitsientidan kichik bo‘ladi. Kuchaytirish koeffitsientining chastotaga bog‘liqligi uning amplituda-chastotaviy xarakteristikasi deyiladi. K_U va K_R kuchaytirish koeffitsientlarini chastotalar diapazoni bo‘yicha o‘zgarmas bo‘lishi muhim parametr hisoblanadi.

Shovqin koeffitsienti kuchaytirgichning shovqin xususiyatlarini xarakterlaydi. Kuchaytirgichdagi fluktatsion shovqinlar manbalari kuchaytirgichning kirish qarshiligi, tebranish konturlari, elektron va yarim o‘tkazgichli asboblar hisoblanadi. Kuchaytirgich kirish qarshiligining shovqinlari kirish shovqinlarini hosil qiladi, kuchaytirgich elementlarida hosil bo‘ladigan shovqinlar esa o‘z shovqinlari deyiladi. Kichik o‘z shovqinlarili (N_SH<2) kuchaytirgichlarning shovqin xususiyatlari xarakteristikalari uchun T_Sh shovqin harorati parametri ishlatiladi. T_SH shovqin harorati deganda kuchaytirgich kirishi R_kir qarshiligi quvvati kuchaytirgichning o‘z shovqinlarining quvvatiga teng bo‘lgan shovqinlarni hosil qiladigan harorat tushuniladi:
T_Sh = T₀ (N_Sh - 1)
RChKning tanlovchanligi uning tarkibiga kiradigan rezonans tizimning tanlovchanligi orqali aniqlanadi. Miqdoriy jihatdan σ_U tanlovchanlik berilgan Δƒ nosozlanishda K_Δƒ kuchaytirish koeffitsienti K₀ rezonans kuchaytirish koeffitsientidan qancha martaga kamayishini ko‘rsatadigan son orqali xarakterlanadi:
σ_U = K₀/K_Δf

K_tb to‘g‘ri burchaklilik koeffitsienti 0,707 sathdagi o‘tkazish polosasini berilgan a so‘nishdagi o‘tkazish polosasiga nisbatiga teng. So‘nish qiymati odatda o‘nga karrali (10, 100, 1000 va h.k. yoki 20, 40, 60 dB) tanlanadi.
To‘g‘ri burchaklilik koeffitsienti 0,707 sathdagi o‘tkazish polosasini berilgan 0,1 sathdagi o‘tkazish polosasiga nisbatiga teng (11.6- rasm).

k_p0.1 = ΔF₀/ ΔF_0.1
Boshqa to‘g‘ri burchaklilik koeffitsientilarini ham shunday tarzda aniqlash mumkin:

k_p0.01 = ΔF₀/ ΔF_0.01; k_p0.001 = ΔF₀/ ΔF_0.001

11.6- rasm. 0,707 sathdagi o‘tkazish polosasini berilgan 0,1 sathdagi o‘tkazish polosasiga nisbati