Muhandislik geologik tadqiqotlar

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

148 
19. GRUNTLARNING UMUMIY TARKIBI VA FIZIK
XOSSALARI 
Gruntlarning muhandis - geologik sifatini baholashda, ularning fizik 
xossalari: zichligi, hajmiy massasi, g’ovakligi, plastikligi, namligi muhim 
ahamiyatga egadir. 
Gidrofizik xossalariga esa, suv o’tkazuvchanligi, kapillyarligi kiradi. 
Gruntlarning tarkiblarini xarakterlovchi ko’rsatgichlar: granulometrik va 
mineralogik tarkiblardir. 
Gruntlarning zichligi
deb – uning qattiq, quruq zarrachalari massasining, 
shu zarrachalar egallagan zich hajmiga bo’lgan nisbatiga aytiladi. Uni quyidagi 
formula bilan aniqlanadi: 
k
k
v
m


;
(19.1) 
Bu yerda; 

- grunt zichligi, g/sm
3
; 
m
k 
– quritilgan grunt qattiq zarrachalar massasi, gr; 
v
k 
- gruntlardagi qattiq zarrachalar egallagan zich hajm, sm
3
; 
Gruntning zichligi, uning ximiyaviy va mineralogik tarkibiga bog’liq bo’lib, 
o’rtacha tog’ jinslarida 2,60 –2,75 g/sm
3
oralig’ida bo’ladi. 
19.1-jadval 
Grunt
(tog’ jinsi) 
Zichlik g /sm
3
 
Grunt
(tog’ jinsi) 
Zichlik g /sm