Muhandislik

 
 
 

---

Gravitatsion potentsial energiya 
Gravitatsion potensial energiya Quyosh va Quyosh tizimi sayyoralarini 
orbitada ushlab turadi. 
Gravitatsiyaviy energiya - bu ikki ob'ekt orasidagi masofa yoki balandlikdan 
kelib chiqadigan potentsial energiyaning bir turi. Ushbu energiya massa miqdoriga 
bog'liq (m), ajratish masofasi (h) va tortishish kuchi (g): 
 
Gravitatsion potensial energiyasi =m.g.h 
Yerdagi tortishish kuchi g bu aslida Er yuzidagi tortishish kuchi tufayli erkin 
tushishdagi narsalarning tezlashishi. Bu qiymat sekundiga 9,8 metrni tashkil etadi 
(m/s)
2
). Ya'ni, ob'ekt 9,8 o (m/s) tezlanish bilan tushadi
2
). Og'irlik kuchi boshqa 
osmon jismlarida farq qiladi, masalan g Oyda u 1,62 m/s ni tashkil qiladi
2
, 
Yupiterda u 24,8 m/s ni tashkil qiladi
2
va Marsda u 3,7 m/s ni tashkil qiladi
2
. 
Elastik potentsial energiya 
Elastik energiya - bu elastik materialni cho'zish natijasida yuzaga keladigan 
potentsial energiya shakli. Ular cho'zilgan buloqlar potentsial energiyaga ega va 
ular bo'shatilgach, energiya kinetik energiyaga aylanadi. 
Mexanik energiya 
Skeytbordda mexanik energiya bu harakatdan olingan energiya va skeytbord 
erishadigan balandlikning yig'indisi. 

---

Mexanik energiya jismning kinetik va potentsial energiyasi yig'indisidan 
kelib chiqadi. Shu ma'noda mexanik energiya ob'ektning holatini va uning 
harakatini hisobga oladi: 
VA
mexanika
= E
kinetika
+ E
salohiyat
Masalan: biz hovuzning sho'ng'in taxtasida bo'lganimizda, biz suv sathidan 
ma'lum bir balandlikda, maksimal tortishish potentsiali energiyasiga ega bo'lamiz. 
Biz sakrab tushsak, biz bilan hovuz orasidagi masofa kamayadi va kinetik 
energiyamiz oshadi. Ikkala holatda ham mexanik energiya doimiy, ammo kinetik 
va potentsial energiya o'zgaradi.