Mühazirə I harmonik rəqslər və onların xarakteristikaları. Yaylı, fiziki və riyazi rəqqaslar və rəqs konturu. Eyni istiqamətdə və eyni tezlikli harmonik rəqslərin toplanması. Döyünmə. Harmonik rəqslərin kinematika və dinamikası


Yarımkeçiricilərdə kontakt hadisələri: p-n - keçid



Yüklə 12,54 Mb.
səhifə30/36
tarix03.12.2023
ölçüsü12,54 Mb.
#172325
növüMühazirə
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   36
C fakepathC fakepathC fakepathC fakepathM hazireler

Yarımkeçiricilərdə kontakt hadisələri: p-n - keçid
n-oblastından olan elektron, p-oblastına keçir və deşiklə rekombinasiya edir.
Kontakt təbəqənin 1mkm qalınlığında sərbəst yükdaşıyıcıların azalması baş verir ( bağlayıcı təbəqə yaranır ).
Bağlayıcı təbəqədə p-n keçidin daxili sahəsi yaranır. Kontakt potensiallar fərqi Δφк ( potnsial maneə) yaranır.

Fermi səviyyəsinin düzlənməsi, n-yarımkeçiricinin daha yüksəklikdəki tutulmuş səviyyələrindəki elektronların , p- yarımkeçiricinin ən aşağı boş səviyyələrinə keçidi hesabına baş verir. Səviyyələr sistemi yerlərini elə dəyişirlər ki, μ - kimyəvi potensialı qərarlaşsın və kontakt potensiallar fərqi yaranır :

p-n keçidin düz qoşulması
Xarici sahə potensial maneəni azaldır və cərəyanın əsas yükdaşıyıcılarının diffuziyasına səbəb olur. Cərəyanın axması, konsentrasiyası çox olan əsas yükdaşıyıcıların hesabına baş verir.Bağlayıcı təbəqənin qalınlığı azalacaqdır.
p-n keçidin voltamper xarakteristikası

Birtərəfli p-n keçidi birçox cihazlarda istifadə olunur. Bunlardan ən sadəsi – diod; dəyişən cərəyanı düzləndirmək üçün istifadə olunur.
Ventil fotoeffekti
Daxili fotoeffekt

İşığın təsirilə p-n keçidin bərkidici təbəqəsində tarazlıqda olmayan yükdaşıyıcılar generasiya edirlər. Daxili sahə yükdaşıyıcıları «sürükləyir» : deşiklər p-tipli yarımkeçiriçilərə tərəf, elektronlar – n-tip yarımkeçiricilərə tərəf hərəkət edəcəklər. Potensiallar fərqi yaranacaq – foto EHQ.


Günəş batareyalarında işıq enerjisi bilavasitə elektrik enerjisinə çevrilir.


Günəş batareyalarının çatışmazlıqları:
FİƏ –ın kiçik olması (12÷16%)
kövrəkliyi
Baha başa gəlməsi
Üstünlükləri :
Ekoloji təmiz olması;
Yer altından çıxan – kömür və qazdan fərqli olaraq, alternativ enerji mənbəyilə yeniləşdirilə bilməsi;
Günəş işığı kifayət etdiyindən, elektrik ötürücü xəttlərin olmadığı yerlərdə (səhralıqda və ya Yerin süni peyklərində) istifadə oluna bilməsi.

Yüklə 12,54 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   36




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin