Mühazirə mətnləri Tərtibçilər: Məcid İsmixanov, Rəfiqə Bəxtiyarova

Praktik işlər
Praktik   işlər   tələbələrin   müstəqil   iş   növlərindən   biri   olub   nəzəri   bilikləri
dərinləşdirmək, zəruri bacarıq və vərdişlər formalaşdırmaq məqsədi güdür. Praktik iş
75

---

yunanca   “praktikos”   sözündən   götürülərək   “fəaliyyətli”   mənasını   verir.   Bu
məşğələlər nəzəriyyə və təcrübənin əlaqələndirilməsinə, biliklərin konkretləşməsinə
və   möhkəmlənməsinə,   tələbələrin   zehni   qüvvələrinin   və   müstəqilliyinin   inkşafına
kömək göstərir.
Praktik məşğələlərin  məzmunu  çoxcəhətli olub, fənnin xarakterindən aslıdır:
müşahidələr aparmaq, çalışmalar, məsələ və misal həlli, ölçmə və hesablama işləri,
sxem, cədvəl, qrafik tərtibi, tətbiqi xarakterli tapşırıqlar, eksperiment qoymaq, oxu,
tərcümə, təcrübəçilik və konstruktorluq işləri və s. bu qəbildəndir. Müəllim fənndən,
mövzudan asılı olaraq praktik iş növlərini seçib tətbiq edir. Məsələn, coğrafiyadan bu
işlərin köməyi ilə coğrafi və topoqrafik xəritələri oxumaq, müəyyən coğrafi səthin
planını   tərtib   etmək,   təbiətdə   müxtəlif   müşahidələr   (meteoroloji,   hidroloji,
geomorfoloji və s.) aparmaq və s. bacarıqlar aşılanır.
Praktik məşğələlərin quruluşu bir çox cəhətdən, seminar məşğələləri ilə ümu-
milik təşkil edir: giriş, əsas və yekun mərhələlər.
Praktik məşğələlərin səmərəli təşkili üçün müəyyən şərtləri gözləmək lazımdır:
a) tələbələr praktik işə ciddi hazırlaşmalı, tətbiq ediləcək nəzəri bilikləri yaxşı mə-
nimsəməlidirlər; b) müəllim praktik işlərin yerinə yetirilməsi priyomları ilə tələbələri
tanış etməlidir; c) işin icrası üçün lazım olan vəsait, alət və avadanlıqlar əvvəlcədən
hazırlanmalı və tələbələrin hamısı təmin olunmalıdır; ç) müəllim tələbələrin müstəqil-
liyini məhdudlaşdırmadan  işlərin icrasına nəzarət  etməli,  zəruri hallarda istiqamət
verməlidir; d) görülən işlər ciddi təhlil olunub obyektiv qiymətləndirilməlidir.