MühaziRƏ MİkrobiologiYA, sanitariya və GİGİyenanin iNKİŞAF tariXİ VƏ VƏZİFƏLƏRİ

Qida məhsullarının daşınmasına və saxlanmasına dair   gigiyenik tələblər 
İaşə müəssisələri üçün ərzaq məhsulların elə daşımaq lazımdır ki, onlar yolda 
çirklənməsin  və  xarab  olmasınlar.  Bunun  üçün  ixtisaslaşdırılmış  nəqliyyat 
vasitələri  olmalıdır.  Əti  avtofurqonda,  yaxud  içərisinə  sinklənmiş  dəmir  vurulmuş 
ağzı qapalı yeşikdə daşıyırlar. Çörəyi içərisinə götürülüb qoyulan tabaqlar, yeşiklər 
və  ya  rəflər  qoyulmuş  örtülü  furqonlarda;  südün,  qaymağı,  kəsmiyi  sinklənmiş 
metal  qablarda  daşıyırlar.  Əti,  çörəyi  və  başqa  yeyinti  məhsullarını  nəqliyyatdan 
xərəyə,  səbətə,  tabaqa  qoyub  əldə  daşıyırlar.  Tez  xarab  olan  yeyinti  məhsullarını 
yayda  refrijeratorlarda  daşıyırlar.  Burada  temperatura  7-8
o
C-dən  yuxarı 
olmamalıdır.  Nəqliyyat  vasitələrini  boşaltdıqdan  sonra  yaxşı-yaxşı  təmizləyir  və 
isti  su  ilə  yuyurlar.  Yeyinti  məhsullarının  daşınmasında  iştirak  edən  şəxslər  işə 
başlamazdan  əvvəl  əyinlərinə  sanitariya  paltarı  geyməli  və  əllərini  yumalıdırlar. 
Yarımfabrikatların  yeməkxanalara  daşınmasına  xüsusi  fikir  vermək  lazımdır. 
Soyuducu  kameralar  olmadıqda  yarımfabrikatları  ancaq  2-3  saat  saxlamağa  icazə 
verilir. Buna görə də yarımfabrikatları gündə bir neçə dəfə gətirmək lazımdır. 
Anbarlarda  yeyinti  məhsullarından  başqa  digər  şeylər  saxlamaq  qəti 
qadağandır. Habelə, quru və tez xarab olan ərzaqları, yaxud çiy yeyinti məhsulları 
ilə  xazır  xörəkləri bir  yerdə saxlamaq olmaz. Quru  məhsullar saxlanan anbarlarda 
rəflər  və  iri  yeşiklər  olur.  Dəhlizin  çirklənməməsi  üçün  tərəvəzi  anbara  bayır 
divardakı deşiklərdən vermək olar. 
Tez xarab olan yeyinti məhsullarını saxlamaq üçün yeməkxanalarda soyuducu 
kameralar  olmalıdır.  Soyuducu  kameralarda  ət,  balıq  və  süd  məhsulları  ayrı-ayrı 
saxlanmalıdır.  Əti,  qalaylanmış  dəmir  qarmaqlardan  asılmış  halda  saxlayırlar. 
Kiçik yeməkxanalarda isə onu buzxanalarda saxlamaq olar. Buzxana üçün buzu su 
hövzəsinin  ancaq  təmiz  yerlərindən  götürmək  olar.  Yeyinti  məhsulları  bu  zaman 
buza  toxunmamalıdır.  İaşə  müəssisələrində  süd  və  qatığı  –  12-24  saat,  təzə  və 
donmuş əti – 2-4 sutka, kəsmik və qaymağı – 2-3 sutka, bişmiş kolbasanı – 2 sutka, 
duzlu balığı – 5-10 sutka, hisə verilmiş ət məmulatını – 10 sutkaya qədər, balığı (-
2
o
C  temperaturda  soyudulmuş  halda)  –  2  sutkaya  qədər  saxlamağa  icazə  verilir. 
Tez xarab olan məhsulları hər dəfə bişirdikcə buraxırlar. 
Anbardar, anbarda saxlanan və mətbəxə, bufetə buraxılan ərzaq məhsullarının 
keyfiyyəti  üçün  cavabdehdirlər.  Bunların  keyfiyyətindən  azca  şübhələndikdə,  bu 
barədə sanitar həkiminə məlumat verilməlidir. 
 
 
 

---

219