Mühazirə MÖvzu 1 Fəlakət təbabəti və Mülki Müdafiə tibb xidmətinin tə şkili, quruluşu, fə nni, vəzifələri MÖvzu 2

Çeşidlənmənin növləri – tibbi təxliyyənin mərhələlərindən asılı olaraq tibbi çeşidləmənin 2 
növü ayırd edilir: məntəqədaxili və nəqliyyat təxliyyəsi. 
Məntəqədaxili çeşidlənmə yaralıların ətrafdakılara təsirindən və zədələnmənin ağırlığından asılı 
olaraq qruplara bölünməsidir ki, bu yardım göstərmənin adekvat həllini təmin edir. 
Nəqliyyat - təxliyyə çeşidlənmə - zədələnənlərin eyni növlü qruplara ayrılmasıdır. Bu da 
təxliyyə növbələşməsindən, nəqliyyat növündən izləmə məntəqəsinin təyini məqsədilə aparılır. 
Yaralıların çeşidlənməsi diaqnoz və proqnoz əsasında aparılır. N.İ.Piroqov yazırdı: ―Proqnozsuz 
yaralıların düzgün çeşidlənməsi qeyri-mümkündür. 
Əsas çeşidlənmə əlamətləri: 
Çeşidlənmənin əsasında əvvəlki kimi Piroqovun 3 əsas çeşidlənmə əlamətləri durur: 
1. ətrafdakılar üçün təhlükə; 
2. müalicəvi; 
3. təxliyyəli. 
Ətrafdakılar üçün təhlükəli olan şəxslər sanitar və ya xüsusi təmizlənməyə təcrid olunmuş 
şəraitdə təyin olunurlar. Bunlardan asılı olaraq yaralılar aşağıdakı qruplara ayrılır: 
1. xüsusi (sanitar) işlənməyə (hissəvi və ya tam) ehtiyacı olanlar; 
2. müvəqqəti izolyasiyaya təyin olunanlar (infeksion və psixonevroloji izolyasiya olanlar); 
3. xüsusi sanitar işlənməyə ehtiyacı olmayanlar. 
Müalicə əlaməti – zədələnənlərin tibbi yardıma, onun göstərilmə yerinə ehtiyac dərəcəsidir. 
Tibbi yardıma ehtiyac dərəcəsindən asılı olaraq təxliyyə mərhələlərində yaralılar aşağıdakı 
qruplara bölünür: 
1. təxirəsalınmaz yardıma ehtiyacı olanlar 
2. tibb yardımına ehtiyacı olmayanlar (yardım sonra da göstərilə bilər)

---

Fənn: Hərbi tibbi hazırlıq və fəlakətlər təbabəti 
 
19
3. travmalı, həyatla əlaqəsi olmayan, simtopmatik müalicəyə ehtiyacı olan, əzabların azalmasına 
ehtiyacı olan zədələnənlər.