Mühazirə MÖvzu 1 Fəlakət təbabəti və Mülki Müdafiə tibb xidmətinin tə şkili, quruluşu, fə nni, vəzifələri MÖvzu 2

Daşqın zamanı ocaqda görülən tədirlər və ilk tibbi yardım
Həyəcan siqnalı və köçürülmə yollarını izləmək, elektrik enerjisini, qızdırıcı cihazlarını və qazı 
kəsmək, zəhərlənmələrin qarşısını almaq üçün xlor, pestisid kimi zəhərli kimyəvi maddələri etibarlı 
yerdə saxlamaq lazımdır. Çirklənmiş qab-qacağı və mətbəx ləvazimatlarını qaynar, yaxud ağardıcı 
maddələr qatılmış suda (bir litr suya 1 çay qaşığı maddə) yuymaq və ya zərərsizləşdirmək, durğun su 
binalardan tamamilə kənar edilməyincə otaqlarda havanın temperaturunu müsbət 4 dərəcədən yuxarı 
qaldırmaq məsləhətdir. Zədələnmənin növünə görə ilk tibbi yardım göstərmək lazımdır. 
İlk tibbi yardım təbii fəlakət rayonunda ilk olaraq əhalinin öz-özünə və ya qarşılıqlı yardım 
qaydasında, həm də bu rayonda olan sanitar post drujinalar tərəfindən həyata keçirilir. Bundan başqa 
zədələnən əhaliyə ilk tibbi yardım göstərmək üçün təcili və təxirəsalınmaz stansiyaların qüvvə və 
vasitələri cəlb olunur. Təcili və təxirəsalınmaz məntəqələrin tibb işçiləri və sanitar dəstələr(SD), 
xilasedici qruplarla qabaqcadan göstərilmiş rayona gəlirlər və işə başlayırlar. Zədələnənlərin 
axtarılması davam etdirilir,onlar ucqunlar altından çıxardılır, tibbi heyət və sanitar drujinalar 
tərəfindən onlara ilk tibbi yardım göstərilir və təxliyyə olunurlar. Sanitar itkilərin çox olduğu halda 
təxliyyə zamanı zədələnənlərin nəqliyyata yüklənməsi ücün yaralı və xəstənin vəziyyəti nəzəra 
alınmalıdır. Elə yer seçilməlidir ki, ora gəliş və zədələnənlərin çıxarılması rahat olsun. Yüngül 
yaralılar onlar üçün göstərilən istiqamətdə özləri sərbəst çıxmalıdırlar. Buradan zədələnənləri yaxında 
yerləşən stasionar yaxud ambulator - poliknilika müəssisələrinə yerləşdirmək lazımdır ki, orada onlara 
ilk həkim yardımı göstərilsin. Nəzərə almaq lazımdır ki, müalicə-təxliyyə təşkili sistemində ambulator-
poliklinik müəssisələrdə ikinci mərhələdə zədələnənlər uzun müddət qala bilməzlər. Buna görə də 
MMTX zədələnənləri stasinar müəssisəyə təxliyyə etmək üçün lazımi miqdarda nəqliyyat ayırmalıdır. 
Zədələnənləri təxliyyə etdikdə ciddi differensial münasibət olmalıdır. Qospitallaşmaya tam ehtiyacı 
olan zədələnmişlər göndərilməlidir. Yüngül və orta zədələnənlərin ambulator müalicəsi davam 
etdirilməlidir. Müxtəlif travmatik zədələnmələri olan zərərçəkənlərlə bərabər sinir-əsəbi pozğunluğu. 
somatik və endokrin xəstəliklərin kəskinləşməsi, vaxtından qabaq doğuşlarda da kömək etmək 

---