Mühazirələr Orta Ixtisas Təhsil müəssisələrində fənnin tədrisi üçün nəzərdə tutulub

Tərif 1. A və B mülahizələrin “və ya” bağlayıcısı ilə birləşdirilməsindən alınan mürəkkəb mülahizəyə A və B mülahizələrinin dizyunksiyası deyilir və “ A  B ” kimi işarə edilir.

Tərif 2. A və B mülahizələri yalnız eyni zamanda yalan olan, qalan bütün hallarda doğru olan mürəkkəb mülahizəyə A və B mülahizələrinin dizyunksiyası deyilir.

Bu tərif A və B mülahizələrinin doğruluq qiymətləri verildikdə onların dizyunksiyasının nəticəsinin doğruluq qiymətlərini təyin etməyə imkan verir.

Misal 1. Tutaq ki, mülahizələr riyazi şəkildə verilmişdir.

A- “ 9  15 ”

B- “ 9  15 ”

Bu mülahizələrin dizyunksiyası “ 9  15” kimi olar. Bu belə “A və ya B” olur.

“ 9  15 və ya 9  15 ”  “ 9  15”

Tərifdən aydın olur ki, bu mülahizələrin hər ikisi yalandır. Onda onların dizyunksiyası da yalandır.

Mülahizələrin dizyunksiyasının doğruluq qiymətləri cədvəlli aşağıdakı kimidir:

A	B	A  B	B  A
D	D	D	D
Y	D	D	D
D	Y	D	D
Y	Y	Y	Y

Dizyunksiya əməli üçün aşağıdakı məntiq qanunları doğrudur:

1. 
   Kommutativlik qanunu
   
2. 
   Assosiativlik
   

A  B  B  A

A  B  C  A  B C

3. 
   A  A  A
   

4. 
   A  i  i i- ixtiyari doğru mülahizədir.
   
5. 
   A    A  - ixtiyari yalan mülahizədir.
   
1. 
   Bəzən sadə mülahizələrdən “əgər,...onda...” bağlayıcısı vasitəsilə mürəkkəb mülahizələr düzəldilir. Məsələn, “Əgər 44 ədədi 8-ə bölünürsə, onda o 4-ə bölünür”, “əgər 15 ədədi 5-ə bölünürsə, onda onun sonuncu rəqəmi 5-ə bölünür”, “əgər xəstə olaramsa, onda dərsə getməyəcəm”. Belə mürəkkəb mülahizələrin sadə mülahizələrini A və B ilə göstərsək, onda qısa olaraq “əgər A varsa, onda B- də var” olur.
   

Mürəkkəb mülahizənin “əgər A varsa, onda B- də var” forması mürəkkəb mülahizənin implikasiyası adlanır. Qeyd edək ki, implikasiyası termini latınca “implikoto” sözündən götürülmüşdür və “sıx əlaqələndirmək” mənasını veririr.