“Mülkü müdafiə” fənni üzrə kollokvium suallarının cavabları

Qlobal (transsərhəd) FH. Ölkənin hüdudlarından çıxaraq digər dövlətlərə yayılır. 

Onların nəticələri həm zərər çəkmiş dövlətlərin həm də beynəlxalq birliyin qüvvə 

və vasitələri ilə aradan qaldırılır. 

 

1.3.Baş vermə sahələrinə görə Fövqəladə halların təsnifatı. 

1.Təbii  fəlakətlər  –  insan  iradəsinə  tabe  olmayan,  təbiət  qüvvələrinin  hərəkəti 

nəticəsində qəflətən baş verən, çoxsaylı insan itkisi, böyük maddi zərər və başqa 

ağır nəticələrə səbəb olan faciəli təbii təzahür  və ya proseslərdir. 

Təbii  fəlakətlərə  zəlzələlər,  vulkan  püskürmələri,  sellər,  sürüşmələr,  uçqunlar, 

daşqınlar,  quraqlıqlar,  qasırğalar,  tufanlar,  qar  basqınları  və  uçqunları,  uzun 

müddətli  güclü  yağışlar,  güclü  davamlı  şaxtalar,  genişmiqyaslı  meşə  və  torf 

yanğınları  aiddir.  Bura  həm  də  1974-cü  ildə  Venesuella  Konfransında 

epidemiyalar, epizootiyalar, epifitotiyalar, meşə və kənd təsərrüfatı zərərvericilərin 

kütləvi yayılması da daxil edilmişdir. 

2.Texnogen xarakterli fövqəladə hallar- texnosferin əhali və ətraf mühitə törətdiyi 

–sənayedə,  energetikada və  kommunal  təsərrüfatında  böyük miqdarda  radioaktiv, 

kimyəvi, bioloji təhlükəli, habelə yanğın və partlayış qorxusu yaradan istehsalat və 

texnologiyaların olması ilə şərtləşir. (baş vermə səbəbləri –qəzalar, qisa qapanma, 

yanğin, partlayış.) 

3.Ekoloji  xarakterli  fövqəladə  hallar  –  yerin  (torpağın,  yerin  təkinin  və  səthinin) 

vəziyətinin dəyişməsilə əlaqədar baş verən fövqəladə hadisələr; 

Atmosferin  (mühitin)  tərkibi  və  xassələrinin  dəyişməsilə  əlaqədar  baş  verən 

fövqəladə hadisələr; 

Hidrosferin (su mühitinin) vəziyyətinin dəyişməsilə əlaqədar baş verən fövqəladə 

hadisələr; 

Biosferin  vəziyyətinin dəyişməsilə əlaqədar baş verən fövqəladə hadisələr; 

---

4.Sosial  xarakterli  fövqəladə  hallar  -  peşə  əlamətinə,  dini  əlamət  üzrə  ,  kütləvi 

qayda-qanun pozuntusu üzrə olan FH-lər, 

5.Hərbi-siyasi  fövqəladə hallar-   millətlərarası  münaqişələr,  müharibələr, təsadüfi  

atom zərbəsinin neytral  ərazidə partlamasından əmələ gələn narazılıqlar və. s.