MüMİn sekman, Kişisel gelişim ve

Öğrenilmiş çaresizliğe Türk usulü çözümler
Bazı  insanlar  her  şeyin  'milli'sini  sever.  Müessesemizde 
'okur  memnuniyeti'  esas  olduğu  için,  öğrenilmiş  çaresizliğe 
Türk  usulü  çözümleri  de  araştırdım.  Yalnız  bu  çözümler  öğrenil­
miş  çaresizlikten  çıkmayı  sağlamıyor,  onunla  birlikte  nasıl  mutlu 
mesut yaşanacağını gösteriyor!
İnsanlar  öğrenilmiş  çaresizlik  içinde  uzun  süre  yaşayınca, 
onu  normalleştirmenin  kendince  yollarını  üretirler.  Hayallerine 
göre  yaşayamayan  insanlar,  gerçeklerini  kendilerine  öyle  teori­
lerle  açıklarlar  ki,  kaybetmenin  acısını  kendi  içlerinde  daha  hafif 
yaşarlar.
Tespit  edebildiğim  kadarıyla  yurdum  insanının  öğrenilmiş 
çaresizlik  içinde  huzurla  yaşamak  için  bulduğu  6  eşsiz  yol  bulun­
maktadır.
1.  Suç  ortaklığı  sistemi.  Prof.  Dr.  Mehmet  Altan'a  göre  Doğu 
toplumlarında  bireyler  Batılılardan  farklı  olarak  karar 
alırken çevresine danışır, böylece başarısızlık durumunda
65

---

suçluluk  duygusu  yaşamaz.  Ortak  başarısızlık  olur!  Birey 
iç  ve  dış  saygınlığını  korur.  İstişare'  edin,  çevreniz  de  suç 
ortağı olsun!
2. 
Mazeret  dayanışması.  Malum  ülkemizde,  "Sen  benim 
mazeretimi  hoş  gör,  ben  de  senin  mazeretini,"  anlayışı 
yaygındır.  Açıklamalara,  mazeretlere,  özürlere  gösteri­
len  hoşgörü  Batı  toplumuna  göre  daha  fazladır.  Başarı­
sız  ama  mazeret  sahibi  insanlara  gösterdiğiniz  hoşgörü, 
ileride  sizin  başarısızlıklarınızın  görmezden  gelinmesini 
sağlayacaktır!  Başarısız  ama  huzurlu  yaşamanın  yolu, 
başkalarının 
başarısızlıklarını 
görmezden 
gelmekten 
geçer.
3.  Dert  yarıştırma.  Yurdum  insanının  beni  en  çok  şaşırtan 
tarafı,  problemlerini  çözmekten  daha  çok,  problemleri 
üzerine  konuşmayı  (dertleşmek)  sevmesidir.  Bu  garip  dert 
yarıştırma  hali  yaygın  bir  yerel  terapi  geleneğidir.  Arabesk 
müzikte,  "Senin  derdin  dert  midir/benim  derdim  yanında/ 
böyle  dert  gördün  mü/söyle  sen  hayatında,"  şeklinde  ifadesini 
bulur.  Dertleşme  davranışı,  "Demek  ki  herkes  dertli,  o  zaman 
ben  de  normalim,"  diyebilmek  için  yapılır.  Dertleşme  süreci 
sonunda  oluşan,  "Herkes  başarısız,  ben  de  başarısızım,  demek 
ki  ben  normalim!"  duygusu,  insanı  çaresiz  ama  huzurlu 
yapar!
4.  Gariban  yücelticilik:  Türk  kültürü  kaybedenleri  kazanan­
lardan  daha  fazla  yücelten  nadir  toplumlardandır.  Gari­
banlar  bu  ülkenin  kutsal  çocuklarıdır.  Türk  filmlerinde 
gariban  kötü  adam  yoktur,  çünkü  gariban  kötülük  yapsa 
da  onun  garibanlığı  yanlışını  aklar.  Garibanlık  öyle  güçlü 
bir  doğrudur  ki,  kırk  yanlışı  götürür!  Bu  ülkenin  gelmiş 
geçmiş  en  büyük  ideolojik  hareketi  'garibanizm'dir.  Batı 
toplumu  az  sayıdaki  başarılı  insanı  kaybeden  çoğunluktan 
korur  ve  yüceltir.  Bizde  garibanlar  'güçlü  ama  kötü'  kaza­
nanlardan  korunur  ve  yüceltilir.  Kişi  başarısız  bir  gariban 
olduğu için kendini kötü hissetmez, aksine 'özel' hisseder.
66

---

Garibanlıktan  çıkmak  için  çaba  da  harcamaz.  Garibanı  sev 
ve  koru,  bir  gün  sen  de  kaybeder,  gariban  olursan  itibarın 
kazananlardan daha fazla olur!
5.  Dış  güçler  teorisi.  Başarısızlık  ve  problemlerinden  dolayı 
başkalarını  suçlamak,  insanı  yerinde  saydırsa  da,  insan 
ruhunu  'serinleten'  bir  davranıştır.  Geri  kalmışlığımız­
dan,  onlarca  siyasi  sorunumuzdan  kendimizi  sorumlu 
tutup  bunalıma  gireceğimize,  dış  güçleri  suçlayıp  ken­
dimize  saygımızı  koruruz.  Politik  başarısızlıklarının  sonu­
cunda  çıkan  problemleri  'dış  güçlerin  oyunu'  diye  açıklamak 
iç  güçlerin  çok  iyi  bir  oyunudur!  İleride  öğreneceksiniz,  her 
başarısızlıktan  kendini  suçlayanlar,  başkalarını  suçlayan­
lardan daha fazla bunalıma giriyor!
6.  Arabesk  müzik.  Arabesk  müzik  Türk  insanının  öğrenil­
miş  çaresizliğini  huşu  içinde  yaşaması  için  icat  etmiştir. 
Daha  çok  dertli  müzik  dinleyerek  derdinden  kurtulmak 
bize  özgü  orijinal  bir  çözümdür.  Arabesk  müzik  neden 
'bütün  duyguları  ağır  yaralı'  insanlarımıza  'ilaç  gibi'  geli­
yor?  Çünkü  yurdum  garibanı  'aydınlanma  değil  merhamet' 
ister!
11
  İnsanlar  neden  sorunları  hakkında  aydınlanmak 
değil acınmak ister? Bilmem!
Tebrikler,  kitabın  yarısına  kadar  geldiniz!  Buradan  sonra 
farklı  bir  bilgi  ve  strateji  kategorisi  başlıyor.  Buraya  kadar  başa­
rısızlığı  nasıl  öğrendiğimiz  anlatıldı.  Bundan  sonra  başarılı  olmanın 
nasıl öğrenilebileceğini anlatıyorum. Pozitif başarı eğitimi başlıyor.
Bundan  sonraki  ilk  adım  neyi  başarmak  istediğinizi  kesinleş­
tirmek.  Bir  sonraki  adım  ataleti  tanımak  ve  yenmek.  Sonra  amaç­
larımıza  giderken  karşılaştığımız  engelleri  aşmak  ve  sonuç  almak 
üzerine  düşüneceğiz.  Özgüveni  geri  kazanmak  bir  sonraki  adım. 
Daha  sonra  zorluklar  içerisinde  yaşasalar  da  öğrenilmiş  çaresiz­
lik  ve  atalet  tuzağına  düşmeden  sonuç  almış  başarı  örneklerini 
konuşacağız. Son adım kişisel kurtuluş savaşınızı başlatmak...
67

---

---