Mundarija: Kirish I bob. Yog'och qurilmalarining turlari va ishlatilish soxalari

YOG‘OCH VA PLASTMASSA TO‘SINLAR;
Xozirgi davrda qishloq xo‘jaligi va fuqaro qurilishlarida elimlangan va
elimfanerali to‘sin konstruksiyalarini qo‘llash keng tarkalgan, bularni markazdan
uzokda, salbiy va sernam muxitda qullanilishi samarali xisoblanadi. Elimli, uzakli
va elimfanerali to‘sinlar turar joy va maomuriy binolarning qavatlararo va chordok
yopmalarida, sanoat binolari, omborxona, qishlok xujalik binolarining tomini
yopishda, avtomobilap ko‘priklarida, yopik yulaklarda, yuk o‘tkazuvchi galereya
va estakadalarda keng qo‘llaniladi. Ko‘p katlamli taxta to‘sinlar nishabsiz,
qo‘shnishabli, yoysimon qilib tayyorlanadi.
Qushtavr kesimli to‘sinlar tokchalarining qalinligi o‘rtacha (1/6)h bo‘lganda
yog‘och taxta ancha tejaladi, to‘g‘ri to‘rtburchak kesimli to‘sinlar oson
tayyorlanadi va elimlanuvchi choklari yaxshi jipslashadi. Tusin uzunligining
o‘rtasida kesim balandligi qo‘shnishabli to‘sinlar uchun - l/10 dan kam bulmasligi
kerak, nishabsiz to‘sinar uchun - l/12, egib elimlangan to‘sinlar uchun - l/15 (13.1-
rasm).
Kesim balandligining eniga nisbati egilish tekisligi bo‘yicha to‘sining
ustivorligini xisobga olgan xolda chegaralanadi: nishabsiz to‘sinlar uchun bu
nisbat 7 dan qo‘shnishablilari uchun - 8,5 dan kam bo‘lmasligi lozim.
Siqiluvchi qismining turg‘unligi taminlangan nishabsiz to‘sinning
mustaxkamlikka xisobi (lr<70 b2/h) va ……….ifodalar orkali olib boriladi.

2.2.-rasm. Elimlangan tusinlar:
a-to‘sin turlari; b-to‘sinlarning kesim shakllari; v-to‘sinlarda qo‘llanilgan taxta
navlari; 1-tekis to‘sin, 2-qo‘shnishabli to‘sin, 3-qo‘shnishabli ulangan to‘sin, 4-
egib elimlangan to‘sin, 5-tug‘ri to‘rtburchak kesim, 6-qo‘shtavr kesim, 7-
relpssimon to‘sin, 8-taxta navlari