Muqobil energiya manbalari

19.1-Rasm. Katta shaharda qish kunlarida elektr energiya iste'moli grafigi.
Bu grafikdan energiya iste'molini kunni qaysi soatlarida qanchalik miqdorda energiyani iste'mol bo`lganligini ianiqlash mumkin.

20-amaliy mashg’ulot. Energetik menejment.

Ko'p maqsadli funktsiyalarni aks ettiradigan menejmentning ko'p ta'riflari mavjud. "Menejment" so'zi asosida ingliz tilidagi "to manage" (boshqarish) atamasi yotgan bo‘lib, bu so‘z o'z navbatida lotin so'zidagi "manus" (qo'l) so‘zidan olingan. Shuning uchun "menejment" atamasi "odamlarning etakchiligi" deb ta'riflanishi mumkin. "Menejment" - alohida xodim, ishchi guruh, ishchi kollektivlarini boshqarish jarayonini nazarda tutadi. Xorijiy ensiklopediyalarda menejment tushunchasi boshqa odamlarning qo'llari bilan tashkilotning ko‘zlangan maqsadiga erishish jarayoni bilan izohlanadi.

Zamonaviy energiya resurslarini boshqaruvi tushunchalari, energiya menejmenti nazariyasi usullari va qoidalariga asoslangan.
Energiya menejmentini qo'llash zarurati ishlab chiqarish va xizmat ko'rsatish xarajatlari tarkibida elektr energiyasining hissasi o'sishidagi barqaror tendentsiya bilan bog'liq.
Samarali energetik menejmentni qo‘llash orqali energetik sarflarni kamaytirish bir qator afzalliklarga olib keladi: energiya sarfini qisqartirish rentabellikni oshirish, ish o'rinlarini saqlab qolish, investitsiyalar uchun qo'shimcha pul resurslari, raqobatbardoshlikni oshirish va savdo bozorida "omon qolish" ehtimolini oshirish. Energiya menejmenti konseptsiyasi, energiyani har qanday boshqa samarali resurs (moddiy, moliyaviy, mehnat)ni boshqarish imkonini beradi va bu o‘z navbatida energetik samaradorlikni oshirish orqali xarajatlarni kamaytiradi.
Energiya menejmenti (energomenejment) nazariyasi nafaqat energiya resurslarini boshqarishning texnik jixatlariga evaziga, balki tashkilotning motivatsion, axborot va marketing masalalari bilan ham bog'liq bo'lgan nazariya asosida samaradorligini oshirish imkonini beruvchi uslubdir.
Energetika menejmenti, energiya resurslarini boshqarish bo'yicha faoliyat turini, shuningdek energiya samaradorligini oshirishni energiya boshqaruv nazariyasi va qoidalariga asoslangan holda ko'rib chiqadi. Shu bilan bir qatorda energetik menejment tushunchasi ostida, korxonaning energiya resurslarini samarali iste‘molini boshqarib turuvchi tarkibiy bo‘linmasi ham tushuniladi.
Xalqaro tajriba shuni ko'rsatadiki, energetika resurslarini menejmenti nazariyasidan jiddiy foydalanadigan sanoat korxonalari energiya sarfini 30% gacha qisqartirishgan. Bu ishlab chiqarish rentabelligini va raqobatbardoshligini sezilarli darajada oshirdi.
Energiya menejmenti, energiya auditining energiya sarfini baholashidan olingan natijalarga asoslanib, energiya samaradorligini oshirish muammosini hal qiladi.