1
A.AVLONIY NOMIDAGI XALQ TA’LIMI MUAMMOLARINI
O‘RGANISH VA ISTIQBOLLARINI BELGILASH ILMIY-TADQIQOT
INSTITUTI
“Uzluksiz kasbiy rivojlantirish – 2022” loyihasi
Fandagi yangiliklar, fanni o‘qitishning dolzarb masalalari
moduli bo‘yicha
“MUSIQA MADANIYATI FANIDAN YANGILIKLAR”
o‘quv kursining
“Musiqa madaniyаti ta’limida darsdan tashqari ishlarni tashkil etish”
mavzusidan ma’ruza matni
Ma’ruzasi: Yuldoshev Umidjon Yuldoshevich
Dotsent, pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD)
Toshkent 2022
2
Musiqa madaniyаti ta’limida darsdan tashqari ishlarni tashkil etish
Reja:
1. Musiqa madaniyati fani bo‘yicha sinfdan tashqari ishlarni
shakllantirish
2. To‘garak mashg‘ulotlarini samarali tashkil etish
3. Sinfdan tashqari mustaqil ishlarning turlari va mashg‘ulotlar maqsadi
Musiqa madaniyati fani bo‘yicha sinfdan tashqari ishlarni shakllantirish
Musiqa madaniyati fani bo‘yicha sinfdan tashqari olib boriladigan ishlar ham
ta’limiy, ham tarbiyaviy maqsadlarni ko‘zlaydi. Uning ta’limiy
ahamiyati
shundaki, o‘quvchi bu jarayonda qo‘shimcha bilim, malaka va ko‘nikmalarga ega
bo‘ladi. Tarbiyaviy ahamiyati esa bolalarda fanni o‘rganishga muhabbat uyg‘otish,
bilimga tashnalik, musiqiy idrok va musiqiy ijodiy qobiliyat
singari fazilatlarni
shakllantirishda o‘z ifodasini topadi. Bolalarning o‘qishdagi muvaffaqqiyatidan
uning guruhdagi o‘rni aniqlanadi. Atrofdagilarning u bilan munosabati belgilanadi.
O‘qishdagi muvaffaqiyat – bolani ta’limiy va tarbiyaviy jihatdan yuqori darajaga
ko‘taradi.
Musiqa fanidan sinfdan tashqari ishlarni doimiy
va mavsumiy tadbirlarga
ajratgan holatda tashkil etish mumkin.
Doimiy tadbirlarga to‘garak mashg‘ulotlari kiritilsa,
qolganlari vaqt-vaqti
bilan o‘tkaziladigan tadbirlarga kiradi.
To‘garak sinfdan tashqari ishlarning asosiy turi bo‘lib, u o‘quvchilarning
doimiy barqaror tarkibi bilan ish ko‘radi. To‘garakka a’zo bo‘lish ixtiyoriy, ammo
uning mashg‘ulotlarida ishtirok etish majburiydir.
Musiqa to‘garagining a’zolari 8-20 o‘quvchidan oshmasligi lozim, ular
parallel sinflardan iborat bo‘lsa, mashg‘ulotlarni samarali va qiziqarli tashkil etish
imkoniyatlari kengayadi. Agar maktabda parallel sinflar bo‘lmasa, to‘garak
a’zolari bitta sinfdan iborat bo‘lishi ham mumkin.
3
To‘garak har xil nomlar bilan nomlanishi mumkin. Masalan: Dilnavo,
Boychechak, Musiqiy guldascha, Xor to‘garagi, VCHA tugaraklari v.h.
O‘quvchilar to‘garakning maqsadi,
vazifalari, yillik ish rejasi bilan
tanishtirilishi lozim. Mashg‘ulotlar haftasiga bir marta o‘tkazilgani ma’qul,
to‘garak ishini rejalashtirishda o‘quvchilarning qiziqishlarini inobatga olish yaxshi
natija beradi.