Musiqa o‘qitish metodikasi va maktab repertuari

 
ANGLIYA MUSIQA TA’LIMI TIZIMI 
 
Angliya maktablarida burjua mamlakatlari jumladan, AQSH qatori, yagona 
dastur va uslubiyotning yo‘qligi sababli mamlakatdagi musiqiy tarbiya ishlarining 
ahvoli turli saviyadadir. Ijobiy misol tariqasida 1969–1970-yillarda Britaniya radio 
korporatsiyasining radio orqali 6-7 yoshdagi bolalar uchun tashkil etilgan 10 
minutlik musiqa eshittirishlarini keltirish mumkin. Bu eshittirishlardan ko‘zda 
tutilgan maqsad – bolalarning musiqa cholg‘ulari ijrochiligiga xohishlarini 
uyg‘otish bo‘lgan: bolalar radio eshittirish jarayonida musiqani ijro etishlari lozim 
bo‘lgan. Keyinchalik bu dasturlar magnit tasmalariga yozilib, maktablarga, 
ulardagi “musiqa burchak”lariga jo‘natilgan. 
Hozirgi kunda Angliya maktablarida ko‘proq J. Kerven (1816– 1880) 
tomonidan ishlab chiqilgan relyativ tizimiga asoslangan o‘qitish usullari 
qo‘llanilmoqda.
Angliyada boshlang‘ich maktab o‘qituvchilarini o‘rta maxsus o‘quv yurtlari 
– ikki yoki uch yillik kollejlar tayyorlaydi. 
Milliy musiqa, qirollik musiqa kolleji va hatto Qirollik musiqa 
akademiyasini bitirgan musiqachilar uchun 1 yillik maxsus pedagogik kurslar 
tashkil etilgan. O‘rta maktab musiqa o‘qituvchilarini universitetlarning musiqa – 
pedagogika fakultetlari tayyorlaydi. Ularda o‘qish muddati 4 yilni tashkil etadi. 
Universitetlar o‘rta maktab 
uchun universal musiqa o‘qituvchisini tayyorlashni o‘z oldilariga maqsad qilib 
qo‘yganki, o‘qituvchi nafaqat xor jamoasiga rahbarlik qilish, shuningdek orkestrni 

---

139 
boshqarish, musiqa va cholg‘u ansamblida mashg‘ulot olib borish, bolalarni 
musiqiy cholg‘uda ijro etishga o‘rgata bilishi lozim.
Angliyada boshlang‘ich sinflarda 5 yoshdan 11 yoshgacha bo‘lgan bolalar 
o‘qiydilar. Barcha o‘quv fanlarini bitta o‘qituvchi olib boradi. Boshlang‘ich 
maktabni bitirgach, bolalar gumanitar yoki texnik yo‘nalishga asoslangan o‘rta 
maktablarga o‘tadilar. Bularda musiqa ta’limiga ko‘proq e’tibor beriladi.