Мустақил иш мавзу: Donning xashoratlar bilan zararlanishi Топширди: Пардаев З

Qushlar va zararkunanda kemiruvchilar
Oziq-ovqat jam g‘armasining m a’lum qismi, jum ladan donlarning nobud bo‘lishi hamda buzilishi kemiruvchilar-kalamush, sichqon va dala sichqonlari tarafidan amalga oshiriladi. Bu turdagi zararkunandalarning ko‘payishi va atrof-muhitga tezda moslashishi xanuzgacha insonga undan qutilish imkonini bermayapti. Sichqonsimon kemiruvchilarga qarshi kurash choralari biroz susaytirilsa, ularning tarqalishi va miqdori xavfli ravishda ortib boradi. Kalamush va sichqonlarni o ‘z ichiga oladigan ko‘p turlari kemiruvchilar to ‘dasiga kiradi. Sichqonsimon kemiruvchilar ko‘plab don va don mahsulotlarining yo‘qolishiga, oziq-ovqat, idishlar va don omborlarini o‘z eksprementlari bilan ifloslanishiga sa101 bab b o iad i hamda don mahsulotlari ichiga hasharot va kanalar singari zararkunandalami olib kiradi; idish brezent va boshqa turli inventarlami ishdan chiqaradi; insbootlaming yog‘och, ba’zida esa beton qismlarini ham kemiradi, shuningdek uskunalaming rezina, plastmassa qismlarini zararlaydi; odamlar va chorva hayvonlarida uchraydigan turli kasalliklar vabo, qorin tifi, sil, yashil brutsellyoz va boshqalarning tarqalishiga sabab boiadi.
Hamma sichqonsimon kemiruvchilar ichida eng ko‘p zarar yclka/adigan kulrang kalamush pasyun yoki norvech kalamushi hisoblanadi. U butun dunyo bo‘ylab tarqalgan b o iib , inson faoliyati bilan bogiangan. Turar joy binolari, iflos maydonlar, ozuqa buzalari ularning qulay joylanishini ta’minlaydi. Faqat don bilan o/iqlanadigan kalamush yil davomida 22-25 kg donni yeb qo‘yadi. Kalamushlar o ‘z inlarini omborxona poli ostiga, tuproqqa, ombor atrofiga, iflos joylarga quradi. Tarqalishi va keltiradigan zarari bo‘yicha uy sichqoni ikkinchi o ‘rinni egallaydi. Qora kalamush, Turkiston kalamushi, oddiy dala sichqonlari nisbatan kam tarqalgan. Qushlar. Chumchuqlar kaptarlar va boshqa qushlar ombor yoki don uyumlariga ochiq maydondagi va xirmondagi donlarga ko‘plab qiron keltiradi. Bundan tashqari ular don uyumlarini o‘z ekskrementlari, patlari bilan ifloslantirib yuboradi. Qushlarning keltiradigan zararini quyidagi bir misoldan ko‘rsatishimiz mumkin: bitta chumchuq bir kunda 8-12 g donni yeb qo‘yadi. Bundan tashqari qushlar kanalarning ko‘plab tarqalishiga sabab boiadi. Zararkunandalarga qarshi kurash choralarining mohiyati va umumiy tasnifi. Don mahsulotlarini hasharotlar olami vakillari, kanalar, kemiruvchilar va qushlar kabi turli zararkunandalar tomonidan nobud etilishi yoki zararlanishidan saqlash don mahsulotlari ishlab chiqaruvchi barcha tarmoqlardagi eng muhim xo‘jalik tadbir hisoblanadi. Bu tadbirlami o ‘tkazish uchun respublikamizda har yili katta miqdorda mehnat, turli materiallar va moddiy xarajatlar sarf etiladi. Shuning uchun dunyoning ko‘pgina mamlakatlarida, shu jumladan respublikamizda ham zararkunandalarga qarshi kurash usullarini takominlashtirish va tannarxini pasaytirish bo‘yicha sistematik tadbirlar olib boriladi.