3.Maktab ta’limiga tayyorlashning amaliy ahamiyati
Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktabga tayyorlashda
Ularning qiziqishlaridan foydalanish lozim. Katta guruh
bolalari maktab hayoti bilan juda qiziqa boshlaydilar.
Bolalardagi bunday qiziqishni tarbiyachi qo‘llab-quvvatlashi va yanada orttirib
borishi kerak. Buning uchun maktab
va unda o‘qish haqida qiziqarli suhbatlar o‘tkazish hamda
yaqin atrofdagi maktabga ekskursiya uyushtirish yaxshi
natija beradi. Bog‘chalardagi yetti yoshga to‘lgan bolalarning
hammasi ham maktabdagi o‘qish mashg‘ulotlariga
bab-baravar tayyor bo‘lavermaydi. Ayrim bolalar maktabdagi
yangi sharoitga tez kirishib keta olmaydi. Ularda
o‘qish mashg‘ulotlari (dars) uchun qandaydir bir xususiyat
yetishmayotgandek ko‘rinadi. Bu o‘rinda shunday bir savol tug‘iladi. Bolalarni
qay paytda psixologik jihatdan maktabdagi
o‘qish jarayoniga tayyor
deb hisoblash mumkin? Ayrim
psixologlarning fikricha, bola maktabda o‘qish uchun
atrofdagi narsa va hodisalarga
doir anchagina tasavvur va
tushunchalarga ega bo‘lishi hamda ma’lum darajada aqliy
jihatdan o‘sgan bo‘lishi lozim. Lekin bu bolaning
o‘qishga
tayyor ekanligini aniqlashda
hal qiluvchi omil emas, chunki
bu yerda yosh masalasi ham bor.
Yetti yoshga to‘lish davri bog‘cha yoshi davrining tugallanishi
va o‘smirlikning boshlanishi davriga to‘g‘ri keladi.
Xuddi ana shu davrdan boshlab bolalarda o‘z-o‘zini anglash
tarkib topa boshlaydi. Shuning uchun ham shu davrdan boshlab
bolalarni izchil o‘qitishga o‘tish maqsadga muvofiqdir.
K.D. Ushinskiyning
fikricha, bolaning maktabdagi
o‘qish
faoliyatiga tayyorligi
ayrim psixik jarayonlarning
taraqqiyot
darajasi bilangina emas, balki bola shaxsining umumiy taraqqiyot
darajasi bilan aniqlanadi.
Shunday qilib, bolaning maktabdagi o‘qishga tayyorligi
shaxsning
ijtimoiy yetuklik bosqichlaridan biridir. Lekin
ijtimoiy tarqqiyotning bunday yetuklik bosqichiga bola
o‘z-o‘zidan ko‘tarilmaydi. Uni bu bosqichga bog‘chadagi va
oiladagi
butun ta’lim-tarbiya ishi ko‘taradi. Bola yetti yoshga
to‘lganda u jismoniy jihatdan ancha o‘sadi, o‘zini idora qilishga,
nojo‘ya xatti-harakatlardan o‘zini tiyishga, xulq-atvor
qoidalarini
o‘zlashtirishga harakat qiladi.
Dostları ilə paylaş: |