Q ur’on osmondan tushgan eng so ’nggi, eng mukammal, haqiqat va
Allohning so’zlari bitilgan «ona kitob»dir.
4) Payg’ambarlarga
va
M uhammadning
Allohning
elchisi
ekanligiga ishonish, Alloh, er yuzidagi barcha odamlami o ’z elchisi
Muhammadga vahiylar orqali boshqarib, ulami to’g ’ri yo’ldan boshlab
borish vazifasini payg’ambarga, undan keyin esa podsholarga yuklagan,
deb tasaw ur etiladi. Q ur’onda Muhammad payg’ambardan boshqa yana
Nuh, Ibrohim, Ishoq, Yakub, Ayub, Yunus, Muso, Xorun, Iso, Y ah’yo,
Maryam, Dovud, Sulaymon, Y usuf kabi payg’ambarlar to’g ’risida ham
gap boradi. Qur’ondagi ayrim suralar payg’ambarlar nomi bilan ham
atalgan, masalan, Muhammad, Ibrohim, Y usuf kabi.
5) Oxiratdagi va boqiy dunyodagi hayotga ishonish. Qur’onda,
oxiratda o ’lganlar tiriladi, xudo ulami so’roq qilib gunohkorlar do’zaxda
azob tortishga, savob ish qilganlar esa jannatda abadiy rohat-farog’atda
hayot kechirishiga hukm qilishi aytiladi. Bu dunyo foniy, ya’ni
o ’tkinchi, aldamchi, bir lahzali, asosiy hayot esa boqiy dunyoda ekanligi
ta ’kidlanib, har bir kishi sabr-toqatli, insofli, adolatli b o ’lib, savob
amalar qilishi kerak, ana shundagina jannat hayoti unga nasib etadi,
deydilar.
6) Inson
taqdirining
xudo
tomonidan
oldindan
belgilab
(peshonasiga yozib) qo ’yilganligi to ’g’risidagi tasavvur-lar. Bu aqidaga
k o’ra xudo hamma narsalar ustidan, shu jumladan, odamlarning taqdiri
ustidan ham to ’la hukmronlik qiladi. Insonda xohish va iroda erkinligi
yo’q bo’lib, inson faqat xudo xohlaganini, peshonasiga yozilganini
ko’radi, degan g ’oya ilgari suriladi. Bu aqida ijtimoiy munosabatlarga
tegishli bo’lib, islom olamida ko’p tortishuvlarga sabab bo’lgan.
7) Islomning oxirgi aqidasi - bu o ’lgandan keyin tirilishga
ishonishdir. Bu aqidaning vujudga kelishida qadim dunyodagi animizm
va avlodlar ruhiga sig’inish dinlammg bevosita ta’siri sezilib turadi.
Islomdagi Shia musulmonlari e ’tiqodi
Dostları ilə paylaş: