N. M. AĞABƏyli

Quru  üsulla  portlandsementin  istehsalı.  Bu  üsulla  sementin 
istehsalı  yaş  üsula  nisbətən  iqtisadi  baxımdan  daha  əlverişlidir.  Belə 
ki,  şlam  hazırlamaq  lazım  gəlmir.  Xammal  mergeldən  yaxud  bərk 
əhəngdaşı  ilə  az  nəmlikli  gilin  qarışığından  ibarət  olduqda  quru 
üsuldan istifadə edilir.  
Karxanadan  zavoda  gətirilən  əhəngdaşı  və  gil  birinci  xır-
dalanma  mərhələsindən  keçdikdən  sonra  onların  kimyəvi  tərkibi 
müəyyən  edilir  və  analizin  nəticəldərinə  əsasən  birinci  dozalara 
bölünmə aparılır. 
Dozalara  bölünmüş  əhəngdaşı  və  gil  xırdalanmaq  üçün  dəyir-
mana verilir. Buraya həmçinin sobadan ayrılan qızmış qazlar da daxil 
olur.  Üyüdülmüş  və  qurudulmuş  əhəngdaşı  gillə  birlikdə  boşaltma 

---

 
 
 
 
118 
118 
siklonuna,  oradan  da  aralıq  siloslara  verilir.  Boşaltma  siklonundan 
sonra  nəzarət  stansiyası  yerləşdirilmişdir.  Burada  qarışıqdan  nümunə 
götürülür  və  hər  10

15  dəqiqədən  bir  onun  tərkibi  rentgen-spektral 
analizatoru  ilə  analiz  edilir.  Aralıq  silosun  ölçüsü  elə  seçilir  ki,  onun 
doldurulması 8

10 saat vaxt aparsın.  
Toz  halında  olan  üyüdülmüş  xammal  qarışığı  homogenizasiya 
və  ehtiyat  siloslarına  ötürülür.  Sonra  həmin  xammal  qarışığı 
dozatorlardan və nəzarət stansiyalarından keçərək sobaya daxil olur.  
Portlandsementin  quru  üsulla  istehsalında  əsasən  fırlanan 
sobalardan,  çox  az  hallarda  isə  şaxta  sobalarından  istifadə  edilir. 
Üyüdülmüş  xammalın  yandırılma  və  üyüdülmə  prosesi  eyni  ilə  yaş 
üsulda olduğu kimidir.