N. M. AĞABƏyli

Xalsedon kvarsın bir növü olub, lifli yaxud gizli kristallik quru-
luşlu mineraldır. Kimyəvi tərkibi silisium 4-oksiddir. Ağ, qonur, açıq 
sarı  rəngdə  olur.  Həqiqi  sıxlığı  2600  kq/m
3
,
 
bərkliyi  isə  6-dır.  Xal-
sedon bilavasitə opalın kristallaşma məhsuludur.  
Opal 

 amorf silisium 4-oksiddir. Kimyəvi tərkibi SiO
2

m

H
2
O-
dur.  Onda  suyun  miqdarı  2

14  %,  bəzən  isə  34  %-ə  çatır. 
Qızdırıldıqda  suyun  bir  qismi  itir.  Opal  çox  vaxt  rəngsiz  yaxud 
ağımtıl-sarı rəngdə olur. O, tərkibindəki qarışıqların miqdarından asılı 
olaraq sarı, göy yaxud qara rəngdə ola bilər. 
Opalın  həqiqi  sıxlığı  1900

2500  kq/m
3
,  bərkliyi  isə  5

6-dır. 
Kvarsdan fərqli olaraq, opal əhənglə adi şəraitdə reaksiyaya girir. 
Xalsedon və opal çöküntü süxurlarının tərkibində olur. 

---

 
 
 
 
25 
25 
Alümosilikatlar qrupu 
Tərkibi  silisium  4-oksiddən,  alüminium  oksidindən  və  digər 
oksidlərin  kimyəvi  birləşməsindən  ibarət  olan  birləşmələrə  alümosi-
likatlar  deyilir. Bu qrupdan olan minerallara çöl şpatları, slüdalar və 
gilli minerallar daxildir.