N. M. AĞABƏyli

Sulfat  süxurları.  Təbii  sularda  sulfat  birləşmələrinin  miqdarı 
artdıqca,  onlar  çöküntü  halında  ayrılır.  Həmin  çöküntülər  sıxlaşaraq 
sulfat süxurlarını əmələ gətirir. Bu süxurlardan inşaatda çox işlədiləni 
gips daşı, anhidrit və gəcdir. 
Gips  daşı (CaSO
4
 

2H
2
O)  eyni  adlı  mineraldan  ibarət  kristallik 
dənəli  süxurdur.  Əsasən,  ağ  rəngdə  olur.  Sıxlığı  2000

2300  kq/m
3
, 
sıxılmada möhkəmlik həddi 15

80 MPa-dır. Bərkliyi 2-dir. 

---

 
 
 
 
37 
37 
Gips  daşı  gips  yapışdırıcı  maddələrin  istehsalında    və  daxili 
üzlük tavaların hazırlanmasında istifadə edilir. 
Anhidrit  eyni  adlı  CaSO
4
  mineralından  ibarət  süxurdur.  Sıxlığı 
2900

3000  kq/m
3
-dur.  Gips  daşından  daha  bərk  olmasına  görə 
fərqlənir. Bərkliyi 3-dür. Ondan anhidrit yapışdırıcı maddələrin, xarici 
görünüşcə  naxışlı  növlərindən  isə  üzlük  tavalarının  istehsalında 
istifadə edirlər. Adətən, anhidrit gips daşı ilə bir yataqda olur. 
Gəc tərkibi gips, gil və qumdan ibarət süxurdur. Inşaatda çiy və 
yandırılmış halda (yapışdırıcı maddə kimi) işlədilir.  
Azərbaycanda ən böyük gəc yataqları Gəncə şəhəri yaxınlığın-
dadır. Bundan başqa Qazaxda, Qarabağda, Naxçıvan Muxtar Respub-
likasında,  Lənkəranda  və  respublikamızın  digər  rayonlarında  gəc 
yataqları vardır.