Naftalin ha’m difenilaminnin’ qa’siyet diagrammasi

Politermikalıq a’sbaptın’ du’zilisi
Suyıqlıqlardın’ o’z-ara eriwshen’ligin politermik usıl menen u’yreniledi. Politermikalıq a’sbabptın’ sxemalıq ko’rinisi 8-su’wrette ko’rsetilgen. A’sbap birinin’ ishine biri tu’sirilgen eki probirkadan (probirka /1/ h’a’m probirka /2/), ko’lemi 1,5-2l bolg’an stakannan /3/, 0-100⁰ S lıq termometr /4/ h’a’m 30 dan 70⁰S lıq termometr /5/, alyuminiy sımnan islengen aralastırg’ıshtan /6/ h’a’m temir sımnan islengen aralastırg’ıshtan /7/ turadı. Ko’lemi 40-50 ml bolg’an probirka /1/ menen probirka /2/ aralıg’ında h’awa qabatı bolıp, ol suyıqlıqtın’ tegis qızıwın h’a’m suwıwın ta’miyinleydi. Stakan /3/ distillengen suw menen toltırılıp, suw vannası xızmetin atqaradı. Stakandag’ı /3/ suwdın’ temperaturası 80-85⁰S bolıwı kerek. Suwıtqısh aralaspa esabında maydalang’an muz yamasa qardın’ as duzı menen aralaspası qollanıladı.
Jumıstı orınlaw ta’rtibi.
Jumıstın’ maqseti: Suyıqlıqlardın’ o’z-ara eriwshen’ligin anıqla?
Kerekli a’spab u’skeneler h’a’m reaktivler: politermik a’spab, sıyımlıg’ı 15-20ml bolg’an probirkalar, o’lshewshi probirkalar, pipetka, fenol, distillengen suw, anilin, metil spirti, geksan, nikotin, dietilamin, termometrler.
Ha’r tu’rli sostavlı fenol – suw sistemasın tayarlaw ushın eki tu’rli naveska alınadı. Sostavı 80% ten 45% ke shekemgi aralıqtag’ı sistemanı tayarlaw ushın 8g a’tirapında, al 45% ten 5% ke shekemgi sistemanı tayarlaw ushın 1,4g a’tirapında fenol texnikalıq ta’rezide 0,01g anıqlıqta ayırım-ayırım probirkalarg’a o’lshep alınadı. Suwdı № 6 tablitsada ko’rsetilgen mug’darda ko’lemi 1 ml bolg’an pipetkada o’lshep eki probirkag’a salınadı. Ha’mme probirkalar tablitsag’a sa’ykes nomerlenedi. Probirkalar texnikalıq ta’rezide 0,01g anıqlıqta o’lshep ta’jriybe ushın tayarlanadı. O’lshew na’tiyjeleri tablitsag’a jazılıp barıladı.
Suyıqlıqlardın’ o’z-ara eriwshen’ligi izertlewge arnalg’an a’sbap 8-su’wrette ko’rsetilgendey etip jıynaladı. Stakang’a /3/ distilengen suw quyılıp, u’sti jabıq elektr plitkasına ornalastırıp. Plitka tokqa jalg’astırıladı. Probirkag’a /1/ 3 – probirkadag’ı o’lshep alıng’an fenol salınadı. Bosag’an probirka texnikalıq ta’rezide o’lshenip, tablitsag’a jazıladı. Aldın’g’ı, probirkanın’ fenol menen o’lshep alıng’an massasınan, keyingi bos probirkanın’ massasının’ parqı probirkag’a /1/ salıng’an fenoldın’ massasına tuwra keledi. Probirkadag’ı /1/ fenoldın’ u’stine 4- probirkadag’ı suw quyıladı. Bosag’an probirka ja’ne o’lshenip, probirkag’a /1/ salıng’an suwdın’ anıq mug’darı esaplanıladı. Bul protsess h’a’mme probirkalar ushın qaytalanıladı.
Probirka /1/ termometr ja’ne aralastırg’ısh penen ta’miynlengen probka menen jabılıp, aralaspa aralastırıladı h’a’m termometrdin’ ko’rsetiwi baqlanadı. Birgelikli aralaspa payda bolg’andag’ı temperatura jazıp alınadı. Jumıs dawamında termometrdin’ sınap rezervuarı aralaspag’a tolıq batıp turıwı kerek.
Eger tayarlang’an aalaspa geterogen sistemanı payda etse /su’tke uqsag’an tınıq emes bolsa /, onda suw vannasında qızdırıladı h’a’m birgelikli aralaspa payda bolıw temperaturası anıqlanadı. Eger tayarlang’an aralaspa gomogen sistemanı payda etse /birgelikli aralaspa payda bolsa /, onda ta’jriybe sol aralaspanı suwıtqısh aralaspag’a tu’sirip suwıtıw menen baslanadı. Suwıtıw eki faza payda bolg’ang’a shekem dawam etedi. Eritpe laylang’andag’ı temperatura /eki qabat payda bolg’andag’ı / anıqlanadı.
Keyin ta’jriybe kerisine islenedi, yag’nıy ısıtılıp gomogen sistema payda etken aralaspanı suwıtılıp geterogen sistema payda bolıw temperaturası , al suwıtılıp geterogen sistema payda etilgen aralaspanı qızdırıw na’tiyjesinde gomogen sistema payda etilip fazalar payda bolıw temperaturası anıqlanadı. Aralaspada gomogen sistemanın’ payda bolıwı menen geterogen sistema payda bolıw temperaturaları arasındag’ı parq 0,5⁰ tan artpawı kerek. Bir sostavlı aralaspa menen ta’jriybe 2-3 ma’rte qaytalanadı. Alıng’an mag’lıwmatlar № 6 tablitsag’a jazılıp barıladı.
Talaptı qanaatlandırarlıq mag’lıwmat alıng’annan keyin, bul aralaspag’a 5-probirkadag’ı suw quyıladı. Joqarıda keltirilgen usıl menen gomogen h’a’m geterogen sistemalar alıw qanaatlandırarlı juwmaq algansha dawam ettiriledi. Usı jol menen ta’jriybe tablitsadag’ı ko’rsetilgen prbirkalardın’ h’a’mmesi menen islenedi.