Naftion kislota (natriyli tuzi)

33-rasm. Suv bug’i haydash asbobi 
Qoldiq haydash kolbasidan ajratgich voronkaga solinib, efir bilan 
ekstraktsiyalanadi. Efirli so’rim 12 ml natriy gidroksidning 5 % li eritmasi bilan 
yuviladi, kalsiy xlorid bilan quritiladi va undagi efir suv hammomida haydaladi. 
29-rasm. Haydash asbobi 
1 – Vyurts kolbasi, 2 – sovutgich, 3 – termometr, 4 – forshtoss, 5 – yig’gich kolba 
 
Qoldiq esa kichkina sig’imli yon naychasi pastroqda joylashgan Vyurs 
kolbasidan sovutkichsiz haydaladi, bunda 170-175°C (15 mm sim. ust.) da 
qaynaydigan fraksiya yig’iladi. 
Benzofenon (difenilketon) – o’ziga xos hidli, oq yaltiroq kristall modda, 
suvda erimaydi, xloroformda eriydi. Molekulyar massasi 182,21. 

---

93 
Benzofenonning labil va stabil formalari ma’lum. Stabil formasining 
qaynash temperaturasi 48°C; 
50
50
d
1,0976; 
15
D
n
1,5975. Labil formasining qaynash 
temperaturasi 305°C; suyuqlanish temperaturasi 26°C; 
d
1,108; 
15
D
n
1,6060. odatda 
haydash vaqtida labil formasi olinadi, u haydash vaqtida suyuqlik bo’lib, unga 
kristallanishini tezlatadigan kristall qo’shilsa, juda sekin rangsiz kristallarga 
aylanadi. Shisha tayoqcha bilan idish devoriga ishqalansa yoki stabil formadagi 
kristalldan kiritilsa, suyuqlik tezda stabil formada kristallanadi.
Sifat reaksiyasi: Karbonil gruppaning spirtli gruppaga qaytarilishi. 
Benzofenonning bir necha kristallari spirtda aralashtirilib, suspenziyaga 
aylantiriladi va aralashma qaynagunicha qizdiriladi. So’ngra sovitiladi, unga 
ehtiyotlik bilan 0,05 g metall holidagi natriy qo’shib bir oz qizdiriladi. 
Benzofenondan hosil bo’lgan benzogidrol eritmani to’q ko’k rangga bo’yaydi.