128
2-rasm.
Shimoliy Amerikada topilgan sut emizuvchilar turlari.
Hayotning xilma xilligi avvalo yeryuzidagi o’simlik va hayvon turlarining
xilma xilligi bilan bog’lanadi. Marjon qoyatoshlari yeryuzidagi eng yirik biologik
xilma xillikka ega hududlar hisoblanadi
22
.
Bioxilmaxillik asosan ekvator chizig’iga yondosh hududlarda, ya’ni
temperatura iliqroq joylarda oshadi. Masalan, Kosta Rika Markaziy Amerkadagi
G’arbiy Virjiniyadagi maydon singari o’lchamga ega. Ha, AQSH hamda Kanadada
ham ko’pgina qush turlari mavjud. Ekotizimlar qachonki yuqori biologik xilma
xillikga ega bo’lishi mumkinki, avvalo, iliq havo va nam iqlim bo’lsagina. Fakt
shuki, tropik regionlar Yeryuzidagi turlarning uchdan ikki qismini o’z ichiga oladi.
Yo’qolgan turlar
Hech bir inson dinozavrlarning yo’q bo’lib ketish sababini aniq dallillar bilan
aytibberolmaydi. Bir narsa aniqqi, inson faoliyati va tabiatga ta’siri dinozavrlardan
keyin paydo bo’ldi. Bugun boshqacha hayot. Yo’qolib borish arafasidagi turlar
soni oshmoqda. 1980 yildan 2000 yilgacha AQSH da 40 ga yaqin o’simlik va
hayvon turlari yo’q bo’lib ketdi. Sababi, insoniyatning yeryuzini katta
maydonlarini egallashi va o’zlashtirish, ehtiyojlarini qondirishi hisobiga turlar soni
kamayibketmoqda.
1
Biologik xilma-xillik – bu jamiyat ehtiyojini iqtisodiy, ekologik va madaniy-
estetik jihatdan qondirishning zaruriy potensial zahirasi hamdir. Hozirgi kunda
22
Dostları ilə paylaş: 
