Namangan Muhandislik Texnologiya Instituti “Ishlab chiqarish korxonalarida hisob yuritishni tashkil etish” kafedrasi “mol

Korxonalar vaqtinchali bo`sh pul mablag`larine banklar yoki boshqa moliya-kredit tashkilotlariga foiz hisobiga omonatga qo`yish yoki vaqtinchalik yetishmayotga pul mablag`larni banklardan va boshqa kredit tashkilotlaridan foiz hisobiga qarzga olishi mumkun.Xalqaro savdo valyuta bozorlariga talab yaratganda, importchilar va eksportchilar hozirgi vaqtda valyuta muomalasining atigi 1/32 qismiga to'g'ri keladi Xalqaro hisob-kitoblar banki. Korxonalar vaqtinchali bo`sh pul mablag`larine banklar yoki boshqa moliya-kredit tashkilotlariga foiz hisobiga omonatga qo`yish yoki vaqtinchalik yetishmayotga pul mablag`larni banklardan va boshqa kredit tashkilotlaridan foiz hisobiga qarzga olishi mumkun.Moliyaviy muomalalarda foiz deganda – moliyaviy resurslarda foydalanish qiymati bo’lib, u investitsiyalar bo’yicha daromad yoki olingan kredit - qarz uchun to’lovdir. .

Foizlar ular hisoblanayotgan asosiy summani o’zgarishi yoki o’zgarmasligi nuqtai nazardan quyidagi turlari mavjud; - oddiy foiz stavkasi - murakkab fozi stavkasiMoliyaviy muomalalarda foiz deganda – moliyaviy resurslarda foydalanish qiymati bo’lib, u investitsiyalar bo’yicha daromad yoki olingan kredit - qarz uchun to’lovdir. Foizlar ular hisoblanayotgan asosiy summani o’zgarishi yoki o’zgarmasligi nuqtai nazardan quyidagi turlari mavjud; - oddiy foiz stavkasi - murakkab fozi stavkasi Oddiy foiz deganda - doimiy (o’zgarmas) asosiy summaga ko’paytiriladigan foiz stavkasi tushuniladi.

Murakkab foizlar - o’zgaruvchan asosiy summaga ko’paytiriladigan foiz stavkasi tushuniladi.

Murakkab foizlar - o’zgaruvchan asosiy summaga ko’paytiriladigan foiz stavkasi tushuniladi.

Ko’rinib turibdiki, oddiy va murakkab foizlar orasidagi farq ularni hisoblash uchun olingan asosiy summani o’zgarishi yoki o’zgarmas bo’lishi ekan. Asosiy summa deganda nima tushuniladi? Asosiy summa deganda qarzga yoki foydalanishga olingan yoki investitsiya qilingan va foiz hisoblanishi zarur bo’lgan summa tushuniladi.

Glossary

• Anderrayter – bu bank ishida maxsus xizmat haqi evaziga zayom obligatsiyalari yoki aksiyalari paketini kelishilgan shartlarda bozorda joylashtirishga kafolat beruvchi shaxs yoki kompaniya.
• Anderrayting – bu sotish maqsadida yangi emissiya qilingan qimmatli qog’ozlarni xarid qilish.
• Listing – bu qimmatli qog’ozlarni birjaga qo’yish, ya’ni joylashtirish.
• Birja kotirovkasi – bu birjada sotiladigan qimmatli qog’ozlarning e’lon qilingan narxi.
• Birja indekslari - bu qimmatli qog’ozlarning birjadagi harakatini ifodalovchi ko’rsatkich.

Foydalanilgan adabiyotlar

• Shoxа’zаmiy Sh.Sh. Moliya bozori vа qimmаtli qog`ozlаr. Dаrslik. T.Iqtisod moliya, 2008. 498 b
• .O`zbekiston Respublikаsi Vаzirlаr Mаhkаmаsining “Qimmаtli qog`ozlаr bozori infrаtuzilmаsini rivojlаntirishgа oid qo`shimchа chorа-tаdbirlаr to`g`risidа”gi qаrori, 2008 y. 28 iyul, №160
• .«Qimmatli qog’ozlar bozori to’g’risida». O’zbеkiston Rеspublikasining qonuni. 2008 yil 22 iyul.
• Internet saytlari

http://www.uzland.ru

http;//www.gov.uz