«Научный импульс» апреля, 02 1784 maktabgacha yoshdagi bolalarga ta'lim berishda kompetensiyaviy yondoshuv altibayeva Gulbaxor Majitovna
Yüklə 51,48 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
часть 3 « Научный импульс » апреля , 202 3 1786 qo'yadi. O'z harakatlari uchun tashabbus va ma'suliyatni namoyon qiladi. O'zing yaxshi ko'rgan narsasi, qiziqishlari, his-tuyg'ulari bilan o'rtoqlashadi. O'sib borayotgan jismoniy, kognitiv, hissiy va ijtimoiy ehtiyojlarini qondiradi. O'z. ehtiyojarini bildiradi va ularni qondirishni biladi, o'zini boshqara oladi; sog'lom turmush tarzi qoidalariga madaniy-gigenik tartib qoidalariga roiya qiladi, jismoniy tarbiya bilan shug'ullanadi, o'z salomatligi uchun ma'suliyatni namoyon qiladi. Bilish kompetensiyasi bilim olish, o'qish va o'rganish ; mustaqil ravishda izlanish, tahlil qilish va atrof-olamni tushinish uchun kerakli ma'lumotlarni tanlash qobiliyatini o'z ichiga oladi. Harakat va o'zaro munosabatlar orqali bolalar bilim olish va o'rganish strategiyalarni ishlab chiqadilar. Ular atrof-olamdagi yangi obkyektlarni o'rganadilar va kashf etadilar .Boshqalar bilan o'yin va o'zaro muloqat jarayonida ular kuzatadilar va tajriba o'tkazadilar .Ularni muammolarni tushinish va hal qilish uchun yangi imkoniyatlar topadilar. Rivojlanish sohalari bo'yicha kompetensiyalarni o'zaro bog'liq holda takomillashtirish bolaning har tomonlama rivojlanishini ta'minlash, shuningdek, uning maktab ta'limi bo'lgan keyingi bosqichga muammosiz o'tishi va unga tayyor bo'lishi, boshlang'ich ta'limga kompetensiyalarni shakillantirishi uchun zarurdir. Bolaning kompetensiyasilari bola rivojining quydagi sohalarda belgilanadi: -Jismoniy rivojlanishi va sog'lom turmush tarzini g shakillanishi -Ijtimoiy-hissiy rivojlanishi -Nutq,muloqat,öqish va yozish malakaalari -Bilish jarayoning rivojlanishi -Ijodiy rivojlanishi . Jismoniy rivojlanish va sog'lom turmush tarzining shakillanishida eng birinchi o'rinda muhit ta'sir ko'rsatadi . Bola o'z imkoniyatlari va yoshi bilan bog'liq jismoniy rivojlanish me'yorlariga mos ravishda jismoniy faollik ko'rsatadi .6-7 yoshli bola o'z imkoniyatidan kelib chiqib turli xil faol harakat turlarini uyg'un holda va maqsadli bajara oladi . Shaxsiy gigiyena malakalarini namoyon etadi .Nutq, muloqot jarayonlarida faol ishtirok etadi. O'z ona tilisini erkin eshitib tushunadi , kattalar bilan muloqot qiladi. Katta yoshdagi bolalar ona tilisida to'g'ri talaffuz , mos grammatik shakllar va harfiy bo'g'inlardan foydalana oladi. 6-7 yoshli bolalarda chet tilini bilishga bo'lgan qiziqishlari dastlabki chet tili bilimlarini olishiga yordam beradi . Bolalar uchun dastlabki bilimlar esa o'zlarizga tanish bo'lgan kichik lug'atlar va kichik dialoglar hisoblanadi . Bundan tashqari badiiy adabiyotga bo'lgan qiziqishlari ham paydo bo'la boshlaydi . She'r , ertak va hikoyalarni o'zlari mustaqil ravishda bayon qilaoladi. Bundan tashqari, 6-7 yoshdagi bolalar predmetlar ,voqea- hodisalar va holatlar o'rtasidagi bog'liqlikni tushunadi . Shakl va vaqtga mos ravishda ish tutadi . Ijodiy rivojlanish sohasida 6-7 yoshli bolalar milliy an'analarni qadrlaydi va ularni kundalik hayotining bir qismi sifatida idrok etadi . |