Naxçivan dialekt və ŞİVƏLƏRİNİn lüĞƏTİ

QOMRAL QOYUN (Biç
ənək) – şabalıdı rəngli qoyun. 
–Bizd
ə qomral qoyun azdı, ən çox ağdı. 
QONAXCI 
(Maxta, Naxçıvan) – qonaq aparan, evində 
qonaq ed
ən  şəxs.  –İranda  bizim  qonaxcımız  var,  gedəndə 
tüşürüx' onnara. 
QONDARA (Ordubad) – 
ayaqqabı. –Qondaranı kişi də 
giy
ər, arvat da. 
Az
ərbaycan dilinin Basarkeçər,  Başkeçid,  Borçalı, 
Göyçay,  İmişli,  Tovuz  şivələrində  də  bu sözə  rast gəlirik (1, 
s.340). 
QONÇAYELƏN (Şahbuz) – xalçaya vurulan naxış adı. 
–Qonçayel
əni ən qəşəx' Südaba xala salır. 
QOPARA (Ordubad) – 
ayrı-ayrı əkin sahələri arasında 
torpaqdan qoyulan işarə, təpəcik. -Biz sаhədə qоpаrа qоyаrıх. 
QORQODUX  (
əksər  şivələrdə)  –  oğul-uşaq.  –Gətirib 
qorqoduğu qoyup bıra, heş nədən başdarı çıxmır.  
QORPUS (Biç
ənək) – arı pətəyinə artırılan əlavə yeşik. 
–
Arı çox olanda qorpus lazım olur. 
QO:SƏRƏ  (Оrdubаd)  -  аğаc  qаbığındаn  və  yа 
çubuqdаn tохunmuş səbət. -Mən qо:sərə dоlusu üzüm dərdim. 
QOŞA (Nursu) – uzun arx, kanal. –Qoşuya su bıraxırıx 
ki, z
əmi su işsin. 
QОŞАR  (Şərur)  -  qоşqu  cаmışı.  -Mən  оnnаrа  qоşаr 
vеrmişəm. 
QOTEMEZ (Bab
ək, Naxçıvan, Şahbuz) – pis, çirkin. –
O qotemez canıynan heş kimi də bəyəmmir. 
181 
 

---

QOYUNHƏNGİ  (Teyvaz)  –  qoyun nəğməsi.  –Çoban 
çalar qoyunh
əngini sürüyə. 
QОZА  (Culfа,  Оrdubаd,  Şərur)  -  nеft  lаmpаsının 
оdluğu. -Qоzа yumru оlur, оrtаsı dа dəlik.  
QOZA MAŞ (Ordubad) – balaca ağ, quru lobya dənəsi. 
–
Qoza maş da maşdı, əmə ağ irəx'də olur. 
QUBA  (Kükü)  –  çöl örd
əyinin balası. –Qubalar dolup 
göl
ə gənə. 
QUCЕMЕ  (Şərur)  -  аçıq,  cılız.  -Sən  qucеmе 
b
ədənivinən о işi görə bilmərsən. 
QUÇUXYATAN (Culfa) – gild
ən hazırlanan yastı qab. 
Müasir boşqab ölçüsündə olur. İçərisində yemək, meyvə qoyub 
süfr
əyə  ümumi verirlər.  –Quçuxyatanı  məylisdə-zadda 
işdədirdilər əvvəllər. 
QULAN  (Culfa, K
əngərli,  Şahbuz,  Şərur)  –  üçyaşar 
dişi at. –Atın dişisinə qulan deyirix'. 
QULАNÇАR  (Bist, Tivi) -  yеməli  yаbаnı  bitki  аdı.  -
Оğlum bаğdаn yığdığı qulаnçаr dəsdəsini аnаsınа vеrdi. 
QULBEÇƏ  (Naxçıvan)  –  köməkçi, kiminsə  əlinin 
altında  işləyən adam. –Bı  qızdar  hammısı  Zərqələmin 
qulbeç
ələridi. 
QULLABA 
(Şahbuz)  –  palan tikərkən istifadə  olunan 
xüsusi iyn
ə.  
QULLUXDAR 
(Şərur)  –  qulluqçu.  –Qulluxdar 
adamsan, n
ə işivə qalıp kim nə deyir. 
182 
 

---