―neft va gazni qayta ishlash texnologiyasi‖. 1 qism 5321300 – ―neft va neft-gazni qayta ishlash texnologiyasi‖ bakalavr ta‘lim yo‗nalishi uchun darslik

 
7.8-rasm. Izomerlash qurilmasining texnologik sxemasi
: 
1-nasoslar; 2-ajratgichlar; 3-suvli sovutgichlar; 4-qaynatgich; 5,8-10,16-kolonnalar; 6-
issiqlik almashtirgich; 7-havoli sovutish apparatlari; 11-reaktor; 12-quvurli pech; 13-
yig‗gich; 14-adsorber-quritgich; 15-kompressor; 17-absorber. 
Katalizatorning kislotali fraksiyasi bosim ostida yangi vodorod va 
sirkulyatsiyalanadigan gaz oldinroq seolit turidagi NaA turidagi adsorberga (14) 
quritishga mahkum qilinadi. Sirkulyatsiya gazidagi vodorod konsentratsiyasi 80-
85 % (hajmiy) tashkil qiladi, jarayondagi vodorodning sarfi xom-ashyoda 0,1-
0,3 % (massasiga nisbatan) tashkil qiladi. Katalizator har 3-4 oy davomida 
koksni yoqish yo‗li orqali regenerlanadi (qayta tiklanadi). Absorberdagi (77) 
barqarorlashgan gazdan izopentan olinadi, kolonnaning yuqori qismiga 
sug‗orish sifatida sirkulyatsiya geksanli fraksiyaning bir qismi beriladi.
Qurilmaning asosiy mahsulotining tozaligi 95 % (massasiga nisbatan) izo-
peptanli fraksiya hisoblanadi. Dastlabki distillyatning pentanli fraksiyasini 
izomerlashdan keyingi oktan soni 79 dan 90 gacha (tadqiqot metodida) bo‗ladi. 
Umumiy holatda yengil fraksiyalarni izomerlash yordamida 15-20 birlikka 
oshirish mumkin.
7.5-jadval 
Qurilmaning texnologik rejimi: 
Harorat, 
o
C 
Bosim, MPa 
Xom-ashyoni hajmiy uzatish tezligi, soat-1
Vodorod: n-pentan mol‘ nisbatlari 
380-450 
3,5 
1,5 
3:1 

---

306 
Vodorod tarkibli gazni sirkulyatsiyasini yaxlitligi, m
3
/m
3
xomashyo 
Pentanli izomerzatni retsirkulyatsiyasini yaxlitligi
880 
1,25 
 
7.6-jadval
Kolonnalardagi harorat va bosim ma‘lumotlari
Ko‗rsatgichlar