―neft va gazni qayta ishlash texnologiyasi‖. 1 qism 5321300 – ―neft va neft-gazni qayta ishlash texnologiyasi‖ bakalavr ta‘lim yo‗nalishi uchun darslik
Yüklə 15,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
ko‗rsatgichlari bilan baholanadi:
Fraksiyaning chiqishi, % da, kichik emas 0 E 1 E 2 E 3 E 4 E 200 °C haroratgacha 30 27 21 300 °С 52 47 42 — — 400 °С 62 57 53 — — Parafinning massali ulushi, %, kata emas 6,0 6,0 6,0 — — Konda birlamchi tayyorlangan neft NQIZda ikkilamchi ishlashga beriladi, chuqur qayta ishlash natijasida tuzlarni miqdori 5 mg/l.dan va suv esa massasi bo‗yicha 0,1 % gacha olib kelinadi. Neft konlarida har xil neftni yig‗ish va tayyorlash tizimlaridan foydalaniladi. Konlarda germetiklanmagan sxemalardan foydalanilgan gazni va neftning yengil fraksiyalari yo‗qolishga olib kelaganligi sababli ekologik jihatdan germetiklangan yig‗ish, tozalash va saqlash tizimlariga o‗tilgan. Quduqlar guruhidan xom neft trapli-ajratgichlarga kirib keladi, u yerda ketma- 131 ket bosim pasaytirilgandan keyin suyuqlikning tarkibidagi (suv va neft) yo‗ldosh gaz ajratib olinadi, keyin esa oraliqdagi qabul qilgichlarda kondensat ajratib olinadi va gazni qayta ishlash zavodlariga yo‗naltiriladi (yoki qatlam bosimini ushlab turish uchun quduqlardan haydaladi). Trap-ajratgichlardan keyin neftning tarkibida 4% miqdorida erigan gazlar qoladi. Trap – gaz ajratgichlarda gazni ajralib chiqishi bilan bir vaqtda xom neftning tarkibidan mexanik aralashmalar va asosan kon suvlari ham cho‗kmaga tushadi – shuning uchun bu apparatlar tindirgichlar deyiladi. Neft gaz- ajratgichlardan keyin tindirish rezervuarlariga kirib keladi, u yerdan neftni tayyorlash qurilmasiga yo‗naltiriladi (NTQ) hamda suvsizlantirish, tuzsizlantirish va barqarorlashtirish amalga oshiriladi. Suvsizlantirish jarayoni asosida qatlamga haydovchi quduqlar orqali haydalgan suvlarni neftli deemulsiya parchalanadi va ajratib olinadi. Suvsizlantirilgan neftni tuzsizlantirishda u chuchuk suv bilan aralashtiriladi va sun‘iy deemulsiya hosil qilinadi va parchalanadi. Qurilmada suv tozalanadi va qaytadan neftni siqish va qatlam bosimini saqlab turish uchun qatlamga haydaladi. Neftni barqarorlashtirishdan maqsad NQIZlariga qayta ishlash uchun haydashda bug‗lanishga yo‗qotilishini oldini olish va xarajatni kamaytirish maqsadida amalga oshiriladi. Bunda tashqari neftning tarkibida gaz mavjud bo‗lganda quvur uzatmalarda tiqinlarni hosil qiladi va qayta haydashni qiyinlashtiradi. Neftning tarkibida erigan gazlarning miqdori kam bo‗lganda kon sharoitida barqarorlashtirish uchun bir kolonnali qurilmalar qo‗llaniladi. Ikki kolonnali qurilma neftning tarkibida gazning miqdori 1,5% dan yuqori bo‗lganda qo‗llaniladi, ikkinchi kolonna gazli benzinlarni borqarorlashtirish uchun xizmat qiladi. Neftni barqarorlashtirishni ikki pag‗onali sxemasi 3.2- rasmda keltirilgan. Kon rezervuarlaridagi nobarqaror neft issiqlik almashtirgichlarda va qizdirgichlarda 60°С gacha qizdirilgandan keyin К-1 kolonnasining birinchi 132 likopchasiga barvarorlashtirish uchun beriladi. Benzin bug‗larini suv yoki havo bilan kondensatsiyalanishida yaxshi sharoit yaratish uchun К-1 kolonnasidagi bosim 0,2 dan 0,4 MPa.gacha ushlab turiladi. K-1 kolonnasining pastki qismidagi harorat 130...150 °С chegarasida ushlab turiladi, qizdirilgan pechda barqaror neftning sirkulyatsiyasi ta‘minlanadi. Barqaror neft K-1 ning pastki qismidan issiqlik-almashtirgichda va sovutgichda sovutilgandan keyin chiqariladi, rezervuarga yo‗naltiriladi va keyin esa NQIZga tashiladi. Yüklə 15,32 Mb. Dostları ilə paylaş:
|