vurğusu birinci hecada olan sözlər:
vurğusu orta hecada olan sözlər;
vurğusu son hecada olan sözlər.
Vurğusu birinci hecada olan alınma sözlərя aşağıdakıları nümunə göstərmək olar:
A'lfa, A'msterdam, a'riya, A'siya, a'mpula,
bo'sman, birja, dıksiya, dиktor, do'llar, e'pos, e'ra, fa'brik, fe'ldşer, fo'rma və s.
Alınma sözlərin müəyyən bir qrupunda vurğu orta hecada tələffüz olunur. Məsələn: ala'jio, akva'rium, akt/stika, alümi'nium, Ame'rika, Antarkti'da, ana'loq, anarftik, balla'da, batare'ya, dia'metr, dikta'tor, elə'ktrik, etno'qraf, ekzo'tika, kalkulya'tor, kata'loa, kinemato'qraf, котпи/па, konstitdsiya, Lado'qa, linoləum, lotore'ya, malyarfya, mano'metr, meta'fora, nota'rius, omo'nim, orna'ment, parla'ment, posta'ment, rea'ksiya, rema'rka, simme'triya, sino'nim və s.
Vurğusu son hecaya düşən sözlər: Litva', bomba', mane'vr, pedaqo'q, benzиn, Saxalиn, Pariиs, Isve'ç, foye', Moskva və s.
Mürəkkəb birləşmələrin bir qismində tərəflər öz vurğusunu saxlayır, iki vurğulu söz kimi tələffüz olunur. Bu hal özünü göstərir:
1. Samitlə bitən sözə saitlə başlanan söz qoşulduqda. Məsələn: stolarxası, başağrısı, sututumu, ağızdolusu və s.
2. Biri ləqəb, digəri insan adları bildirən sözlər.
Məsələn: Mirzə Fətəli, Şah ismayıl, Molla Nəsrəddin, Nizami Gəncəvi və b.
Mənaca yaxın sözlərin təkrarı ilə yaranan mürəkkəb sözlərdə. Məsələn: dava-dərman , oğul-uşaq və s.
Müxtəlif mənalı sözlərdən əmələ gələn mürəkkəb sözlərdə. Məsələn: alış-veriş, gecə-gündüz, dərə-təpə, ağız-burun və s.
Eyni sözün təkrarı ilə əmələ gələn mürəkkəb sözlərdə. Məsələn: aşıq- aşıq, daş-daş, top-top və s.
Dostları ilə paylaş: |
