Normallashtirish
Yüklə 79,26 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
DTBS16MBK
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI munosabatni har har bir mumkin bo‘lgan kalit atributiga notranzitiv bog‘langan bo‘lsa. Umuman olganda normallashtirish jarayoni va munosabatni 3 NFga keltirish quyidagi bosqichlar dan iborat bo‘ladi: 1. Ma’lumotlarni ixtiyoriy tuzilmasidan oddiy tuzilmali ikki o‘lchamli jadvallarga o‘tish va 1-NFni hosil qilish; 2. Kalit atributlari bilan barcha atributlar orasidagi mumkin bo‘lgan to‘liqmas funksional bog‘lanishlarni yo‘qotish va 2-NF hosil qilish; 3. Mumkin bo‘lmagan kalit atributlari va asosiy bo‘lmagan atributlar orasidagi tranzitiv bog‘lanishlarni yo‘qotish va 3-NFni hosil qilish. Ma’lumotlar bazasi va MBBT ni fizik tashkil etish. MBBT komponentalari va ularni amaliy dasturlar bilan o‘zaro bog‘liqligi ma’lumotlarni fizik tasvirlashda muhim o‘rin tutadi. MBBT murakkab til dastur kompleksidan iborat bo‘lib, MBni ishlashini ta’minlaydi. MBBT tarkibiga tizimli dasturlar kompleksi kiradi. Bu kompleksni markaziy komponentasi monitoringi qismi yoki boshqaruvchi dasturlar hisoblanadi. Komponentalarning fizik tashkil etuvchilari 7.2-rasmda berilgan. 7.2-rasm. MBBTning fizik tashkil etuvchilari HISOB 7 MA’LUMOTLAR BAZASI DTBS16MBK MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI 7.2-rasmda amaliy dasturlar tarkibidagi ma’lumotlar bilan ishlash tilini bitta operatorini bajarishiga tegishli bo‘lgan amallar ketma – ketligi ko‘rsatilgan. Masalan, bu MBdan ma ’lumotlarni o‘qish so‘rovi operatori bo‘lib xizmat qilsin. Unda yo‘nalishlar quyidagi ma’noga ega: 1. Amaliy dasturlar MBga SQL operatori orqali murojaat qilsin. Uni monitor tomonidan tahlil qilinadi. 2. Talqin qilish jarayonida monitor oldindan translyat siya qilib qo‘yilgan sxemani ishlatadi. 3. Bu so‘rovga tegishli ma’lumotlar aniqlanib bo‘lingandan keyin, monitor OTga tashqi xotiraga murojaat qilishni amalga oshirish talabi bilan murojaat qiladi. 4. OT MBga murojaatni bajaradi. Bu xuddi fayllarga murojaat qilish kabi oddiy bajariladi. 5. Talab qilingan ma’lumotlar tashqi xotiradan tizimni bufer sohasiga uzatiladi. 6. M a’lumotlar amaliy dasturlarni ishchi sohasiga jo‘natiladi. 7. Monitor amaliy dastur ga so‘rovni bajarish natijalari xabarini beradi. 8. Amaliy dastur MBdan olingan ma’lumotlar ustida kerakli amallarni bajaradi. Ma ’lumotlarni xotirada manzillash usullari. Bitta mashina ko‘rsatmasi yordamida o‘qish mumkin bo‘lgan bitlar guruhi fizik yozuvlar deb ataladi. Fizik yozuvlar mashina xotirasining yacheykalarida saqlanadi va mashina adreslari yordamida identifikatsiyalanadi. Katta fayllarni kichik qismlarga (fragmentlarga) bo’lish ham mumkin, bunda MB dagi ma’lumotlardan kerakliligini topish osonlashadi. Dasturlar jadvallardagi mantiqiy yozuvlarni kalitlar yordamida aniqlaydi. Dastur uchun zarur bo‘lgan ma’lumotni mantiqiy yozuv kalitlari yordamida fizik yozuvlarni adreslarini aniqlaydi. Dastur uchun zarur bo‘lgan ma’lumotni mantiqiy yozuv kalitlari yordamida fizik yozuvlarni manzillarini aniqlanadi. Kalit qiymatlari juda ko‘p bo‘lganligi uchun mashina manzillar bilan munosiblikni aniqlash uchun xilma – xil manzilash usulidan foydalaniladi. Ba’zi hollarda kalit sifatida bir nechta maydon olinadi va bunda ulangan kalitlar hosil qilinadi. Fayllardagi yozuvlarni bir qiymatli aniqlash uchun albatta yagona kalit mavjud bo‘lishi kerak va bunday kalitlar birlamchi kalitlar deb ataladi. |