Norqulov Mirzayusuf Ne’matulla o’g’lining

XeF₆+H₂O=XeOF₄+2HF

XeOF₄+2H₂O=XeO₃+4HF

6XeF₄+12H₂O=2XeO₃+4Xe+3O₂+24HF

Ksenon (VIII) oksidi -XeO₄ , odatdagi sharoitda gaz modda(2-rasm). Suvsiz sulfat kislotaga bariy ksenat ta’sir ettirib olinadi:

Ba₂XeO₆+2H₂SO₄=2BaSO₄+XeO₄+2H₂O

2-rasm.Ksenon oksidlarining fazoviy tuzilishi: XeO₃; XeO₄, va XeOF₂.

Na₄XeO_6*6H₂O, Ba₂XeO_6*1,5H₂O tuzlari barqaror , lekin suvda erimaydi.

Kseninng kislorodli birikmalari¹. XeO₃ birikmalari asosida uning oksianioni H₂XeO₄ yoki HXeO₄^- olingan. Bu birikmaning disproporsiolanish va suvda oksidlanishidan reaksiyasi asosida perksenat ioni hosil bo‘lgan:

2HXeO₄^-+(aq)+2OH^-(aq)=XeO₄^2-(aq)+Xe(g)+2O₂+2H₂O(s)

XeO₄^2- anioni oktaedrik tuzilishga ega. XeOF₄ birikmalardan foydalangan holda pentagonal ptramidal tuzilishga ega bo‘lgan XeO₅F^- anion olingan(3-rasm).

3-rasm. XeO₄^2- va XeO₅F^- anionlarining fazoviy tuzilishi.

Ksenon ftoridlarning reksiyalari.XeF₄ ning tetrametilammoniy ftoridi ta’siridaquyidagi birikmasi olingan:

XeF₄+[N(CH₃)₄]F=[N(CH₃)₄]⁺[XeF₅]^-

Bu anion -[XeF₅]^- tekis pentagonal tuzilishga ega.XeF₆ ni F- ionlari bilan ta’sirida XeF₇^- va XeF₈^2- ionlari olingan. Ayni ionlarning tuzilishi 4-rasmda berilgan

4-rasm.XeF₅ va XeF₈ ning tuzilishi.

Ksenon oksidlari qattiq qoldiq qoldirmaydigan portlovchi moddalar tayyorlashda, atom texnikasida, shuningdek ftorlovchi va oksidlovchi agentlar sifatida keng qo‘llanilmoqda.

8 guruh elementlari ichida platinaning kompleks birikmalari organizmda oksidlanish jarayonlarini boshqarishda qatnashishi aniqlangan. Tsis holatdagi tzilishga ega bo‘lgan platina(II) va (IY) larning kompleks birikmalari xavfli o‘smalarga(saraton) qarshi samarali vositaligi topilgan.

Tibbiyotda anemiyaga qarshi temir, temir (II) sulfat, temr (III) sulfat, temir (II) xlorid, temir (III) oksid, temir (II) laktat va boshqa temir birikmalarini tutgan moddalar dori sifatida keng qo‘llaniladi. Masalan: qaytarilgan temir, temir glitserifoafat, gemostumulin, fitoferrolaktol, ferropleks, konferon, ferum-lek, ferrosen, feramid va boshqalar. Anemiyaga qarshi samarali vositalardan biri vitamin B ₁₂ hisoblanadi. Bu vitamin boshqa kasalliklarda ham samaralidir.